Nöbetçi Eczaneler
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un yeni anayasa çalışmaları kapsamında Anayasa’nın 3. maddesinin değiştirilmesi gerektiğine dair sözleri, siyaset arenasında şiddetli tepkilere yol açtı. Kurtulmuş’un önerisi ve bu öneriye gelen yanıtlar, Anayasa tartışmasının yeni bir boyut kazandığını gösteriyor.
Tag: anayasa, Numan Kurtulmuş, TBMM, 3. madde, yeni anayasa
Anayasa’nın 3. Maddesi Değişecek Mi?
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un iki gün önce yaptığı açıklama, Anayasa’nın 3. maddesi üzerinde değişiklik yapılması çağrısı ile siyaset gündemini sarsmış durumda. Kurtulmuş, Gazi Üniversitesi 2024-2025 Akademik Yılı Açılış Töreni’nde yaptığı konuşmada, anayasa yapım sücrecinin milletin ihtiyaçlarının ön plana çıkarılması gerekliliğine dikkat çekti. “Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü” ifadesinin bu perspektiften bakıldığında değiştirilmesinin yerinde olacağını belirtti.
Kurtulmuş’un sözleri şu şekilde: “Çok sıradanmış gibi görünen, Anayasa’da yer alan ‘Devletin, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü’ tabiri, doğrudur; ancak bu perspektiften baktığınızda değiştirilmesi gerekir. Çünkü devletin ülkesi olmaz, milleti olmaz. Bu metin, ‘Milletin devleti ve ülkesi ile bölünmez bütünlüğü’ şeklinde ifade edilmelidir. Yeni anayasanın imtiyaz ve istisnaları ortadan kaldırması gerekir. İmtiyaz ve istisnalar, demokrasilerin en büyük düşmanıdır.”
Yeni Anayasa Tartışması: Değişim Talebi Gündemde
Kurtulmuş, anayasanın darbeci ideolojiden arındırılması gerektiğini vurgulayarak, “Yeni anayasanın ideolojiden arınmış, halkın ihtiyaç ve taleplerine cevap veren, milli birliği ve beraberliği koruyacak şekilde yazılması şarttır” dedi. Kurtulmuş, anayasanın mevcut halinin ideolojik etkilerle yoğun bir şekilde şekillendirildiğini ve bu nedenle halkın beklentilerine tam anlamıyla yanıt veremediğini dile getirdi.
TBMM Başkanı’nın bu önerisi, özellikle Anayasa’nın ilk üç maddesinin değiştirilemez olmasına dair toplumsal ve siyasal uzlaşıya ters düşmesi nedeniyle şiddetli tepkilere yol açtı. Anayasa’nın değiştirilmez maddeleri, ülkenin kuruluş değerleri ve varoluş ilkesine dayandığı için bu tip değişiklik çağrıları her zaman büyük bir tartışma yaratmıştır.
Siyasi Tepkiler: Ümit Özdağ ve Cemal Enginyurt’tan Sert Yanıt
Kurtulmuş’un 3. madde önerisine karşı ilk tepkilerden biri Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ’dan geldi. Özdağ, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Kurtulmuş’un “kelime oyunu yaptığını” belirterek, “Alıştıra alıştıra bölecekler anlaşılan. Devlet, yüksek otorite, millet ve ülkeden oluşur. Bütün devletler hukuku kitaplarında böyle anlatılır. Onun için yazanlar doğru yazmış. Amaç ilk 3 maddede masum değişiklikler önerip sonra içeriğini tamamen yok etmek. Bu devlet yıkılırsa hepimiz altında kalırız” ifadelerini kullandı.
Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Cemal Enginyurt ise Kurtulmuş’a tepki göstererek, “Bak gördün mü sen! Anayasanın 3. maddesinde yazım hatası varmış, değişmesi gerekirmiş. 3. madde: ‘Türkiye devleti ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğdür.’ diyor. Numan efendi! Bunun neresi seni rahatsız etti? Yazım hatası yok, saraydan gelen talimat var. İlk 4 madde değişemez” dedi.
Yeni Anayasa Tartışması: Toplumsal ve Siyasal Boyut
Anayasa’nın ilk üç maddesinin değiştirilmesine yönelik tartışma, sadece hukuki bir mesele olarak kalmayıp, toplumsal ve siyasal boyutları ile de büyük yankı uyandırıyor. Bir kısım kesim, anayasanın halkın ihtiyaçlarına daha uygun hale getirilmesi gerektiğini savunurken, bir diğer kısım ise bu tip önerilerin cumhuriyetin kurucu ilkelerine aykırı olduğunu ve “devletin bütünlüğü” ilkesine zarar verebileceğini düşünüyor.
Kurtulmuş’un önerdiği özellikle “Milletin devleti ve ülkesi ile bölünmez bütünlüğü” ifadesi, anayasa dili ve devleti tanımlama noktasında yeni bir yaklaşımı işaret ediyor. Bu yaklaşımın uygulanabilirliği ve toplumsal kabul görüp göremeyeceği ise ilerleyen günlerde daha fazla tartışılacak gibi gözüküyor.
İlk Üç Maddenin Önemi: Değiştirilemez Maddeler Tartışması
Anayasa’nın ilk üç maddesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin temel yapısını oluşturan ilkelerden birini if
ade ediyor. Bu maddelerde, Türkiye Devleti’nin cumhuriyetle yönetildiği, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütün olduğu ve resmi dilin Türkçe olduğu vurgulanıyor. Bu ilkelerin korunması gerektiğini savunanlar, bu maddelerin değiştirilmesinin cumhuriyetin kurucu değerlerine aykırı olduğunu öne sürüyor.
Bu çerçevede Kurtulmuş’un çağrısı, anayasa tartışmasını daha da büyük bir gündem haline getirdi. Özellikle toplumsal uzlaşının çok hassas olduğu bu konuda atılacak adımlar, önümüzdeki süreçte Türkiye’nin siyasi geleceğini şekillendirebilir.