Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2024 verilerine göre, ilkokula başlayan bir öğrencinin tamamlaması beklenen muhtemel eğitim süresi 17,2 yıl olarak ölçüldü. Bu oran son altı yılda düşüş trendine girdi ve 2018’e göre 1,4 yıl azaldı. Cinsiyet eşitliği endeksinde ise kadınlar lehine belirgin bir artış dikkat çekti.
Birleşmiş Milletler tarafından ülkeler için hesaplanan muhtemel eğitim süresi, okul öncesinden yükseköğretime kadar bir öğrencinin eğitim hayatında geçirmesi beklenen toplam yılı ifade ediyor. Bu istatistik, yalnızca bireysel değil, aynı zamanda ulusal eğitim politikalarının şekillenmesinde de yol gösterici niteliğe sahip.
Türkiye’de muhtemel eğitim süresi 2024’te nasıl değişti?
TÜİK’in yayımladığı verilere göre, 2024 yılında muhtemel eğitim süresi bir önceki yıla kıyasla yüzde 3,4 azalarak 17,2 yıl oldu.
2023’te bu süre 17,8 yıl,
2018’de ise 18,6 yıl olarak ölçülmüştü.
Son altı yıllık tablo, eğitim süresinde istikrarlı bir gerilemeye işaret ediyor.
Cinsiyetlere göre eğitim süresi nasıl farklılık gösterdi?
2024 yılı istatistiklerinde kadın ve erkekler arasındaki fark da öne çıkıyor:
Erkeklerde muhtemel eğitim süresi yüzde 3,8 gerileyerek 16,7 yıl oldu.
Kadınlarda muhtemel eğitim süresi yüzde 3’lük düşüşle 17,6 yıl olarak hesaplandı.
Kadınlarda en uzun eğitim süresinin görüldüğü il Tunceli, erkeklerde ise Bayburt oldu. Erkeklerde Bayburt’u Karabük, İstanbul, Erzincan ve Ankara takip ederken, kadınlarda Tunceli’nin ardından Karabük, İstanbul, Ankara ve Rize sıralandı.
Hangi illerde eğitim süresi en yüksek?
2024 verilerine göre, en yüksek muhtemel eğitim süresi 19 yıl ile Karabük ve İstanbul’da kaydedildi.
Bu illeri şu kentler izledi:
18,9 yıl ile Bayburt,
18,6 yıl ile Ankara,
18,5 yıl ile Rize, Erzincan ve Tunceli.
Buna karşılık, eğitim süresinin en düşük olduğu şehirler 14,4 yıl ile Şanlıurfa ve Şırnak oldu. Bu iki ili 14,6 yıl ile Muş, 14,7 yıl ile Ağrı ve 15,2 yıl ile Mardin izledi.
Cinsiyet eşitliği endeksi neyi gösterdi?
Eğitim alanında cinsiyet eşitliği endeksi, kadınların erkeklere göre eğitim süresinde avantajlı konumda olduğunu ortaya koydu.
2018’de 0,97 olan endeks, 2024’te 1,05’e yükseldi.
Bu artış, kadınların eğitim süresindeki üstünlüğünü güçlendirdi.
En yüksek endeks değerleri şu illerde görüldü:
1,14 ile Iğdır,
1,12 ile Tunceli,
1,10 ile Bartın,
1,09 ile Çankırı ve Karaman.
En düşük değerler ise 0,96 ile Şanlıurfa, 0,97 ile Bitlis ve Siirt, 0,99 ile Erzurum ve Muş’ta kaydedildi.