Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun 2024 yılına ait faaliyet raporu, cep telefonu piyasasındaki dramatik değişimi gözler önüne serdi. Fahiş IMEI kayıt ücretleri, hem yurt dışından telefon getirme eğilimini hem de iç pazardaki hareketliliği adeta sıfırladı. Pazarın lider markaları bile bu düşüşten nasibini aldı.
BTK raporu ne söylüyor?”
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından yayımlanan 2024 yılı faaliyet raporu, Türkiye’deki cep telefonu piyasasında yaşanan sert daralmayı gözler önüne serdi. Rapora göre, vatandaşların yurt dışından telefon getirme tercihi büyük oranda azaldı. En dikkat çekici veri ise IMEI kaydı yapılan cihaz sayısındaki yüzde 82’lik düşüş oldu.
Geçen yıl 892 bin 501 olan IMEI kaydı yapılan cihaz sayısı, bu yıl sadece 161 bin 136’ya düştü. Uzmanlara göre bu düşüşün temel sebebi, IMEI kayıt ücretinin 2024 itibarıyla 31 bin 692 TL gibi rekor seviyeye ulaşması.
“İç pazarda da beklenen canlılık yaşanmadı mı?”
Yurt dışından cihaz getirme oranı düşerken, gözler bu kez iç piyasadaki satışlara çevrildi. Ancak veriler, burada da tüketicilerin telefon alımlarında temkinli davrandığını ortaya koydu.
2023 yılında Türkiye’de toplam IMEI kaydı yapılan cihaz sayısı 16 milyon 692 bin 189 iken, bu rakam 2024’te 15 milyon 629 bin 448’e geriledi. Bu durum, iç piyasada da ciddi bir daralma yaşandığını ortaya koyuyor.
“Üretim ve ithalat rakamlarında nasıl bir değişim oldu?”
Türkiye’de üretilerek kayıt altına alınan cihaz sayısı da düşüş trendinden etkilendi. 2023’te 6 milyon 887 bin olan üretimden kaydedilen cihaz sayısı, 2024’te 6 milyon 214 bine geriledi.
Toplamda ise 2024 yılında kayıt altına alınan akıllı telefon sayısı yalnızca 11 milyon 299 bin olarak açıklandı. Bu da tüketicilerin yeni cihazlara erişimde zorlandığının bir diğer göstergesi oldu.
“Apple yükselişte, Samsung ve Redmi geriliyor”
BTK’nın marka bazlı IMEI kayıt verileri, pazarın dev oyuncuları arasında da dengelerin değiştiğini gösteriyor. Özellikle Apple markalı cihazların kayıtlarında artış görülürken, Samsung ve Redmi gibi markalarda ise belirgin bir düşüş yaşandı.
Samsung: 3 milyon 639 binden 3 milyon 178 bine geriledi
Redmi: 1 milyon 832 binden 1 milyon 796 bine düştü
Apple: 3 milyon 181 binden 3 milyon 287 bine yükseldi
Uzmanlar, Apple’ın yükselişinin marka bağlılığı ve premium algı nedeniyle sürdüğünü belirtiyor. Buna karşılık, Android tabanlı cihazlarda yaşanan gerilemenin, fiyat-performans dengesine olan hassasiyetten kaynaklandığı ifade ediliyor. Artan IMEI kayıt ücreti, artık sadece yurt dışı cihazlar üzerinde değil, tüketicinin genel tercihleri üzerinde de baskı oluşturuyor. Telefon değiştirme sıklığının azaldığı, kullanıcıların cihazlarını daha uzun süre kullanmayı tercih ettiği görülüyor.
Yüksek vergiler ve kayıt maliyetleri, piyasada hem kayıt dışı cihaz kullanımını artırma riski taşıyor hem de yerli üreticilerin rekabet gücünü olumsuz etkiliyor.
BTK’nın yayımladığı veriler ışığında, 2024 yılı Türkiye telefon pazarı açısından hem yurt dışı hem de iç satışlarda ciddi bir durgunluk yılı olarak kayıtlara geçti.