Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Katar ziyaretini değerlendiren, Türkiye’nin eski Katar Büyükelçisi, Antakyalı Diplomat Mithat Rende’ye göre, Katar, Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik durumdan avantaj sağlamak istiyor. “Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, açıkça, ‘ekonomik zorlukların yarattığı fırsatlardan yararlanmak isteriz’ dedi.”
En son 2 Temmuz 2020’de Katar’ın başkenti Doha’da Şeyh Tamim Bin Hamad El Tani ile görüşen Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki günlük ziyarette, bir buçuk yıl aradan sonra Katar Emiri ile yeniden buluştu. Türk şirketlerinin Katar’da yaklaşık 15 milyar dolar tutarında iş yaptığının altını çizen bölge kaynakları, Ankara’nın Katar’daki askeri varlığının ise altını özenle çiziyor.
-TL’DEKİ KAYIP!-
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, MİT Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın da aralarında bulunduğu bir heyetle Katar’a giden Erdoğan’ın Türkiye-Katar Yüksek Stratejik Toplantısı kapsamında düzenlediği iki günlük resmi ziyareti değerlendiren isim, Türkiye’nin eski Katar Büyükelçisi, Antakyalı Diplomat Mithat Rende oldu.
Ziyareti VOA (Amerikanın Sesi) Türkçe’ye değerlendiren Rende, Türk Lirası’nın değer kaybı içinde olmasının, tüm diğer ülkeler gibi Katar için de bir yatırım fırsatı oluşturduğunu hatırlattı.
-AÇIKÇA DEDİ!-
Türkiye-Katar Yüksek Stratejik Toplantıları çerçevesinde ekonomik, askeri ve siyasi ilişkilerin ele alındığını söyleyen Rende, sürecin ekonomik ve siyasi çerçevesine dair şunları söyledi:
“Katar’da, iki yüz kadar Türk şirketi var ve bu şirketler, 15 Milyar Dolarlık projeler yürütüyor. Katar’ın Türkiye’ye yatırım bakımından ilgisi de sürüyor. Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, açıkça, ‘ekonomik zorlukların yarattığı fırsatlardan yararlanmak isteriz’ dedi. Katar, Türk Lirası’nın değer kaybı nedeniyle Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik ortamdaki avantajları kullanmak isteyecektir. Bunun dışında, askeri ilişkiler de güçlü. Cumhurbaşkanı’nın hitap ettiği ortak askeri üs, ilişkilerin derinliğini gösteriyor. Bunun dışında, Katarlı pilotların Türkiye’de eğitilmesi meselesi var. 35 uçak ve 250 personelin geleceği söyleniyor. Kabil Havalimanı da görüşmelerde gündeme gelmiş olmalı. Havalimanının açık tutulması, Batı ve ABD kadar, gıda desteğine ihtiyaç duyan Afganistan için de önemli. Anlaşılan bu ihale, Türkiye ve Katar’a çıkmış durumda.”
-YENİ DÖNEM!-
Arap Baharı’nın en başından beri sorunlar yaşadığı Birleşik Arap Emirlikleri’yle (BAE) sorunların aşılması için ilk adımları atan Türkiye’nin, Mısır ve Suudi Arabistan ile de benzer arayışlar içinde olduğu belirten Mithat Rende, bu ilişkilerin sürdürülebilir olması için, yeni dönemde Türkiye’nin Müslüman Kardeşler ile ilişkilerini daha da mesafeli hale getirmesinin gerekli olabileceğini ifade etti.
-MESAFELİ OLMALI!-
Eski büyükelçi Rende, şöyle devam etti:
“Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed’in beklenmedik ziyareti önemliydi. İkili ilişkilerdeki gerginliğin, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası tavan yaptığını biliyoruz. Görüşmelerde, 10 Miyar Dolarlık bir yatırım niyeti olduğu söylendi. Mal alımı, gayrimenkul alımı ya da Varlık Fonu’ndan belirli tesislerin satın alınması mı var, bu yatırım içinde. Onu da zaman gösterecek, ama Suudi Arabistan’la da normalleşme arayışları var. Hatta Cumhurbaşkanı’nın Katar ziyareti marjında, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile görüşme olacağı iddiaları vardı.
Buna rağmen, Suudi Arabistan’da Türk mallarına ambargo sürüyor. Mısır ve İsrail’le de benzer çabalar var. Bir an önce Büyükelçilerin tayin edilmesi lazım. Büyükelçi olmaksızın, ilişkileri nasıl geliştireceksiniz?
Bölge ülkeleri ile normalleşme çabalarının arkasında ABD desteğine dair olduğunu farz ediyoruz. Bilindiği gibi, Müslüman Kardeşlerin, Körfez’deki kraliyet ailelerine karşı olduğu sır değil. BAE ve Suudi Arabistan da Müslüman Kardeşleri tehdit olarak görüyor.
Türkiye, bu ülkelerle ilişkilerini normalleştirmek istiyorsa, Müslüman Kardeşler’e daha mesafeli olmalı ve hassasiyetlere dikkat etmeli.”
Tamer Yazar
YAZI
Taliban Yönetimi, Afganistan’da havalimanın, Katar-Türkiye işbirliğiyle yönetilmesini teklif ediyor. Son Katar ziyareti konularından biri de bu oldu.