Sosyal medya fenomenleri ve influencer’lara, markalarla işbirliklerini açıklamadan örtülü reklam yoluyla gelir elde ettikleri gerekçesiyle Ticaret Bakanlığı tarafından ağır vergi cezaları uygulandı. Son olarak, ünlü fenomen Şeyma Subaşı’na 550 bin lira, Cem Özkök’e ise 500 bin lira ceza kesildi. Bu gelişme, sosyal medya reklamcılığında uyulması gereken kurallar ve olası yaptırımlar konusunda önemli bir uyarı niteliği taşıyor.
Örtülü Reklam Nedir?
Örtülü reklam, ürün veya hizmetin tanıtımının açıkça reklam olduğu belirtilmeden yapılması anlamına geliyor. Avukat Dr. Burak Aslanpınar, örtülü reklamı bu şekilde tanımlarken, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre, reklam amaçlı yapılan her türlü paylaşımın reklam olduğunu belirten açık ifadeler içermesi gerektiğini belirtiyor. Sosyal medya fenomenlerinin, ürünleri doğal bir şekilde tanıttığı paylaşımlar bazen bu kurallara uygunluk açısından belirsiz kalabiliyor.
Reklam Olarak Belirtilmesi Gereken İbareler
Sosyal medya içeriklerinde reklam yapıldığında bu durumun tüketiciler tarafından açıkça anlaşılabilir bir şekilde belirtilmesi gerekiyor. Paylaşımlarda “#reklam”, “#işbirliği”, “#ortaklık”, “#sponsor” gibi ibarelerin bulunması şart. Bu ibarelerin, paylaşımın görünür bir yerinde yer alması gerekiyor.
Ticaret Bakanlığı’nın Denetim Süreci
Ticaret Bakanlığı, sosyal medya fenomenlerinin paylaşımlarını rutin denetim ve şikayetler doğrultusunda inceliyor. Reklam Kurulu, incelemeler sonucunda ceza uygulayabiliyor ve ceza kararlarına karşı idare mahkemesinde dava açılabiliyor.
Cezaların Adilliği Tartışma Konusu
Şeyma Subaşı ve Cem Özkök gibi tanınmış isimlere kesilen cezalar, adil olup olmadığı konusunda tartışmalara yol açtı. Cezalar, takipçi sayısı veya gelir miktarına göre değişmiyor ve herkese eşit olarak uygulanıyor. Ancak, bazı influencer’lar için cezanın yıllık gelirlerinden daha fazla olabilmesi, bu cezalara yönelik adillik tartışmalarını gündeme getiriyor.
Reklam Kurulu’nun Yetkileri
Reklam Kurulu, örtülü reklamın tekrarı durumunda cezanın 10 katına kadar artırılmasına yetkili. Ayrıca, sosyal medya hesaplarına yönelik durdurma kararı veya erişim engellenmesi gibi ek yaptırımlar da uygulanabilir. Bu durum, influencer’lar için önemli mali yükümlülükler ve riskler taşıyabilir. –