‘Yasaklılar’ Listesine Girdi!
Barış Atay: “Söyleyeceğim sözü engellemek için oyunumu yasaklamak, dünyada görebileceğiniz en manasız şey. Zaten bu kararlardan ve baskılardan ‘yılma’ hissetseydim ya da baskılardan dolayı vazgeçecek olsaydım, zaten böyle bir iş yapıyor olmazdım. O yüzden, bu, beni durdurmak için ya da benim gibi düşünen, hisseden insanları durdurmak için doğru bir yöntem değil.”
Gezi sürecindeki çıkışı ve siyaseten muhalif tavrı ile tanınan Antakyalı Oyuncu Barış Atay’ın sahnelemeye devam ettiği ‘Sadace Diktatör’ adlı Oyun, İstanbul’da Polis engeli ile karşılaştı. Oyun, Polis tarafından bildirilen ‘kamu düzeni güvenliği’ gerekçesiyle yasaklandığına dair bir tutanak tutuldu. Oysa ki “Sadece Diktatör” adlı Oyun, 3. Yılında, yurt dışı ve yurt içi olmak üzere şu ana dek aynı ‘senaryo’ ve ‘tanıtım afişi’ ile 160 kez oynandı ve 40 binden fazla kişiye ulaştı.
-KONUSU-
Sadece Diktatör oyunu, tıpkı 14. Louis gibi “devlet benim” diye haykıran bir diktatörün sarayında geçiyor. Antakya’lı Oyuncu Barış Atay’ın ‘diktatör’ rolüyle tek başına taşıdığı bu çatışma, diktatörlüğün sistem içerisindeki tarihsel döngüsünü ve bunun sonucu olarak da bir diktatörün kendi içsel hesaplaşması ve halk ile kurduğu paradoksal ilişkiyi temel alıyor. Konusu mu?
“Benim gibi bir adam, yıllardır ‘tehlikeli bu adam’ diye düşünülen bir adam, eğitimsiz denilen, cahil denilen bir adam, kaba saba bulunan, ‘radikal bu’ denilen bir adam nasıl oldu da bu kadar yükseldi? Diktatör… Herhangi bir diktatör… Sadece diktatör… Nerde, ne zaman olduğunun önemi yok. Yüzyıllar boyu, fırsat bulduğunda hükmetmiş tüm diktatörler gibi varlığının meşruiyetini tartış(tır)mayan bir diktatör… Peki, nasıl geldi bu diktatör? Hangi ara, nasıl, her şeye sahip oldu ve hatta her şeyin ta kendisi oldu? Bütün bunlar olurken kim neredeydi ve daha bir çok soru…”
Yazan: Onur Orhan, Yöneten: Caner Erdem, Müzik: Mert Carim, Kostüm: Çağla Yıldırım, Işık Tasarım: Ulaş Yatkın, Dekor: Serkan Kavurt ve Oynayan: Barış Atay…
Sahnesi, Barış Atay’ın ‘Sadece Diktatör’ Oyunu nedeniyle seyirciye ‘yasaklanan’ Kadıköy Emek Tiyatrosu’nun açıklaması ise şöyle oldu:
“Kamuoyuna… Bugün öğle saatlerinde sahnemize gelen polis memurlarınca, ‘Sadece Diktatör’ oyununun,
Kadıköy Emniyet Müdürlüğü’nün kamu düzen ve güvenliğini olumsuz yönde etkileyebileceğine kanaat getirmesi sonucunda yasaklandığı tutanakla bildirilmiştir. Öncelikle tutanakta şimdi detaylarına girip tekrarlamaya gerek görmediğimiz kanun maddeleri ve gerekçelerine ve dahi yasaların uygulanma pratiğine hukuki itiraz yolunun açık olduğunu belirtelim.
Demokratik devletler, eksik ve gediklerine rağmen en azından prensip itibariyle yasakları azaltmaya, özgürlükleriyse çoğaltmaya dayandıklarını dile getirirler. Dolayısıyla, yargı bağımsızlığını iddia eder; her hâlükârda yasaklama kararlarını bir mahkeme kararına bağlamayı, en azından şekli olarak hukuka uydurmayı tercih ederler. Günümüz Türkiye’sinde artık böyle politik manevralara ihtiyaç kalmamıştır. Yasak, ülkede yasama, yürütme ve yargıdan bağımsız işleyen 4. kuvvettir, devletin en güzide organıdır.
Biz, elbette yaşadığımız bu örnekte taban tabana zıt düşünüyoruz. Tam da bu yüzden sanatçıyız, sanatın içindeyiz, oradan sesleniyoruz, oradan da seslenmeye devam edeceğiz, ama bu akşam değil. Bu akşam düşüneceğiz, sohbet edeceğiz, birbirimize danışacağız.
Kadıköy Emek Tiyatrosu, kurulduğu günden bugüne hemen her alanda oyunlar sahneye koymuştur ve sahnelemeye de devam edecektir. Sahnemizin oyunlarından, ‘Sadece Diktatör’, 3. yılında yurt içi ve yurt dışı olmak üzere 160 kez oynanmış, 40.000’den fazla kişiye ulaşmış, bize ne kadar doğru bir iş yaptığımızı bir kez daha göstermiştir. Bizi bugüne dek destekleyen ve izleyen herkese çok teşekkür ederiz. Sadece Diktatör, üç yıldır virgülü dahi değişmeden oynanmaktadır, broşürü de değişmemiştir.
O zaman şöyle demiştik… ‘Diktatör olsaydı, bu oyunu izleyemezdiniz.’Önümüzdeki günlerde ‘Sadece Diktatör’ oyunumuzla ilgili kendi içimizde yaptığımız değerlendirmelerin sonuçlarını sizlerle paylaşacak, kamuoyunu sahnede ve sahne dışında bilgilendirmeye, gücümüz yettiğince aydınlatmaya devam edeceğiz. Saygılarımızla bilgilerinize sunarız. “
19 Ocak akşamına bilet almış izleyicilerin ücretlerinin iadesi yaşanan son gelişme nedeniyle yapılırken, konuya dair konuşan Barış Atay’ın tepkisi ise net oldu:
“Aslında bu yeni bir şey değil! Oyunun birinci sezonundan bu yana yasaklama girişimleriyle karşı karşıya kalıyorduk. Hatta ilk turnelerimizden birinde, Yalova’da Emniyet Müdürü’nün Belediye Başkan Yardımcısını arayıp ‘bu oyunu oynatmayıp’ demesinden başlayarak devam eden süreç buraya kadar geldi. Şimdiye kadar Burdur’da, Denizli’de, Manisa’da, Van’da, Antakya’da, aklınıza gelebilecek Türkiye’de oynadığımız her ilde yasaklama fiili ile karşılaştık. Ancak bu durum fiili bir yasaklamaya dönüşemeden biz bunu bir şekilde aştık. Ancak en son Artvin’deyken fiili bir müdahale oldu. Salonun kapısına kilit vurulması, polis barikatları gibi… Bu da bize şunu anlatıyor aslında! ‘Sadece Diktatör’ oyununun anlattığı şeylerin Hükümet kanadında yeni yeni anlaşıldığını gösteriyor. Açıkçası, bir yerde bununla karşılaşabileceğimizi düşünüyorduk. Aslında tam olarak söylediğimizin de bir karşılığı bu.”
-TEPKİ KONMALI!-
Yasaklama sürecinin geldiği noktada paylaşılan Türkiye fotoğrafı adına herkesin demokratik ‘tepkisini’ ortaya koyması gerektiğinin altını çizen, aksi halde bu tür yasaklama kararlarının başka başka oyunlar ve alanlar için de artarak devam edeceğini söyleyen Barış Atay, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bu sadece Kadıköy Emek Tiyatrosu, ‘Sadece Diktatör’ ya da sadece ‘Barış Atay’ değil… Biz, burada ‘sanat yapma ve tiyatro oynama’ hakkımız üzerinden bir duruş sergilemek zorundayız. Çünkü burada yasaklanan bir oyunun hemen ertesinde, Kadıköy’de ya da Türkiye’nin her hangi bir tiyatro oyununun yasaklanmayacağı garantisi yok, ki örneklerini de görüyoruz.”
Konuşmasına devamla “Bu durum beni durdurmayacak” diyen Atay, şöyle devam etti:
“Söyleyeceğim sözü engellemek için oyunumu yasaklamak, dünyada görebileceğiniz en manasız şey. Zaten bu kararlardan ve baskılardan ‘yılma’ hissetseydim ya da baskılardan dolayı vazgeçecek olsaydım, zaten böyle bir iş yapıyor olmazdım. O yüzden, bu, beni durdurmak için ya da benim gibi düşünen, hisseden insanları durdurmak için doğru bir yöntem değil.” -Tamer yazar-