Bir tarafta Pompei…

Diğer tarafta Antakya…

Milattan sonra 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlaması sonucu yok olan antik Pompeii kentinde yapılan son kazıların ortaya çıkardığı ‘tavus kuşu’ mozaiği dünya basını ile paylaşılırken, gözler bir kez daha, çıkanlara dair her şeyin ‘gizli’ tutulduğu Antakya’nın Defne-Uğur Mumcu Bulvarı’ndaki alana çevrildi.

Burası, Pompeii… İtalya’nın güneyinde, Campania bölgesinde, Napoli’nin 23 km güneybatısında kurulmuş antik kent. Arkeolojik açıdan en detaylı araştırılmış Roma kentlerinin başında gelen Pompeii’de şu ana kadar ele geçmiş en eski arkeolojik kalıntı MÖ 6. yüzyıla ait. İtalya’nın en fazla turist çeken tarihi alanlarından biri olan Pompeii’nin her sene ağırladığı ziyaretçi sayısı ise 3 milyonun üzerinde. Tarihe ve kültüre ciddi yatırımlar yapan İtalya’da ayrıcalıklı bir yere sahip Pompeii için ziyaretçi sayısını arttırmak için, geçtiğimiz sene bu alana özel bir aydınlatma hayata geçirildi. İtalya’nın Napoli kenti yakınlarındaki tarihi Pompei kalıntıları, “Yıldızlar Altında Arkeoloji” adlı bir proje çerçevesinde ve özel bir sistemle aydınlatıldı.
Buraya dair son haber ise, alanda devam eden kazılar sonucu gün yüzüne çıkan bir ‘tavus kuşu’ mozaiği oldu. Yabancı basında da yer alan haber, Antakya’nın Defne-Uğur Mumcu Bulvarı’nda çıkan, ancak ‘sessiz-sedasız’ depolara kaldırılan, ne olduklarına dair detayları özenle saklanan, hatta gizlenen mozaikleri akla getirdi.
-KAZILAR SÜRÜYOR!-
1997’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilen Pompeii antik kenti, 66 hektarlık bir alana yayılıyor. Bu alanın 22 hektarlık kısmının henüz kazı çalışmalarına açılmadığını söyleyen uzmanlar, bu alanların da açılmasıyla beraber, tarihi öneme sahip çok sayıda sırrın daha açığa çıkacağını vurguluyor.
Onlar bu ‘detayı bizlerle paylaşırken’, akla oldukça net bir soru geliyor! Özellikle de, Antakya’nın Defne-Uğur Mumcu Bulvarı’nda bir belediye alt yapı çalışması sırasında çıkan onlarca mozaik ve eserin çok daha fazlasının toprak altında bırakıldığı iddiaları!
Bu iddiaları ortaya koyanların tespiti ise oldukça dikkat çekici…
“Bu alandaki çalışmaların bittiğini söyleyip, üzerini apar topar betonla kapattılar. Ama ne yapıldı, ne tür çalışmalar uygulandı, bu alanda kimler çalıştı, çalışanların yeterliliği neydi, bilinmedi! Bu kentin tarihi ve kültürü adına konuşacak kimse kalmamış olmalı ki, konuya dair bilgi veren kişi ise, bölgede alt yapı çalışması yapan yerel idare oldu! Uzmanlıkları olmayan birçok konuda; Tarih adına, mozaikler adına, Roma dönemi adına, çıkanlar adına konuştu! Başka bir ülkede bu mümkün müydü? Hayır! O yüzden burası Türkiye! Burada kazılar apar topar biter, bulunanlar yine apar topar kamyonlara yüklenir, itinayla gizlenir, hatta o gizlilik içinde kaçırılır, akıbetlerini ise kimse bilmez! Zaten kimse de sorgulamaz! Sen sağ ben selamet, ‘sıradaki gelsin’ der, buna da ‘şükür’ diye de ekler…”
-POMPEII ÖRNEĞİ-
Şu ana kadar dünyanın hiçbir yerinde uygulanmayan bir ‘gizlilikle’ ilerleyen bu süreçte, Hatay Arkeoloji Müzesi de Hatay İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü de konuşmadı. Bulunanlar noktasında kazıların yapıldığı alanın genişlemesi, genişletilmesi beklenirken, ‘bulduk ve bitirdik’ dendi, ardından da mevcut alanın ‘betonla’ kapatılması kararı verildi. Finalde de üzerine asfalt bir yol eklendi!
Peki, alandaki tarihi buluntular sıfırlandı mı? Çıkarılması gereken her şey çıkarıldı mı? Sahi, ne çıkarıldı? Soruyoruz! Özellikle de, tek bir mozaik buluntusu ile uluslararası basının gündemine oturma fırsatını dahi kaçırmayan antik kent Pompeii bile ‘tanıtım ve pazarlama’ yaparken, bizlerin ‘ihtiyaç yok’ demesini izlerken! -Tamer Yazar-