İstihdamın görünümü raporu yayımlandı:
İşsiz Sayısı 8 Milyona Dayandı!
DİSK-AR işsizlik ve istihdamın görünümü raporu yayımlandı, buna göre geniş tanımlı işsiz sayısı 8 milyona dayandı. DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Kasım 2022’de 7 milyon 872 bin kişi olarak gerçekleşti. TÜİK’e göre Kasım 2019’da yüzde 13,3 olan işsizliğin Kasım 2022’de yüzde 10,2 olarak yansıdığı, ancak aynı yıllarda geniş tanımlı işsizliğin yüzde 18,4’ten yüzde 20,8’e yükseldiği bildirildi.
Kaynaklar amacı dışında kullanılıyor …
Raporda, işsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının ağır olması ve işsizlik sigortası kaynaklarının amacı dışında kullanılması sebebiyle işsizlerin büyük çoğunluğunun işsizlik ödeneğinden yararlanamadığı belirtildi. Kasım 2022’de TÜİK’in toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 576 bin kişi olarak açıkladığının belirtildiği raporda, İŞKUR’un Kasım 2022 verilerine göre ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısının 408 binde kaldığı, böylece Kasım 2022’de resmi işsizlerin sadece yüzde 11,4’ünün işsizlik sigortası alabildiği ifade edildi.
Herkesin çalışması için herkes daha az çalışmalı …
İşsizlerin yüzde 90’inin işsizlik ödeneğinden yararlanamadığının, geniş tanımlı kadın işsizliğinin, işsizlik türleri arasında en yüksek kategori olduğunun, geniş tanımlı işsiz sayısının 7 milyon 872 bin olduğunun, geniş tanımlı ve dar tanımlı işsizlik arasındaki farkın 10,6 puan olduğunun yer verildiği raporda işsizlikle mücadele önerileri şöyle sıralandı: “Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) ‘insana yaraşır iş’ yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
Keyfi işten çıkarmalar sona ermeli …
İş Yasasının 25/II. Maddesi yeniden düzenlenmeli ve keyfi işten çıkarmalar sona ermelidir. İşsizlik sigortası ödeneğinden yararlanma koşulları ve ödenek miktarı iyileştirilmelidir. İşsizlik Sigortası Fonu’nun amaç dışı kullanımına son verilmelidir. Fon’dan işverenlere dönük teşvik ve destekler sona erdirilmelidir. İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
Herkes sendika hakkını özgürce kullanabilmeli …
İşbaşında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır. Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.”
Mehmet ÖZGÜN