Doğal yaşama çimento darbesi

AÇKD Başkanı Selda Asker, bir çevre felaketinin daha kapıda olduğuna vurgu yaptı

Antakya Çevre Koruma Derneği Başkanı Selda Asker, nesli tükenmekte olan çok sayıda canlının yaşam alanı olan Kumlu Akpınar Köyü kayalık bozkır alanlarında çimento fabrikası kurulmasının planlandığını hatırlattı, bu girişimin doğal yaşama darbe olmasının yanında, ilimiz için de bir çevre felaketi anlamına geleceğini vurguladı.
Hatay’da daha önce ÇED aşamasında iken verilen olumsuz raporla kurulması reddedilen çimento fabrikasının yerine aynı alanda farklı bir bölgeye yeniden bir Çimento fabrikası kurulmasının planlandığını belirten AÇKD Başkanı Selda Asker, ÇED Raporu tamamlanmış ve ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu’ kararı verilmiş durumdaki projenin yerinin Kumlu ilçesi Akpınar Köyü kayalık bozkır alanları olduğuna değindi.
Hatay Tabiatı Koruma Derneği Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sözen ve ekibi tarafından yapılan çalışmalara göre bu alanın Dağ Ceylanları yaşama alanının güney sınırı içinde yer aldığını bildiren AÇKD Başkanı Selda Asker, hazırlanıp olumlu sonuçlanan ÇED Raporunun ise bilimsel açıdan tam bir felaket olduğunu savundu.
ÇED Raporunda proje sahası için; 56 bitki türü, 17 sürüngen türü, 39 kuş türü, 17 memeli türünün listelendiğini ifade eden AÇKD Başkanı Selda Asker, konu ile ilgili şu bilgileri aktardı: “Türkiye’de bitki türü sayısı 11.000’in üzerindedir ve bunlardan yaklaşık üçte biri endemiktir. Durum böyle iken proje sahası için sadece 56 bitki taksonunun listelenmiş olması ve bunlardan hiç birisinin endemik olmaması güven verici ve ikna edici değildir.
Bölgede yaygın olarak bulunmasına ve ismini Hatay’dan almasına rağmen Hatay Kertenkelesi bile sürüngen listesinde bulunmamaktadır. Her göç döneminde milyonlarca kuş alanı kullanmaktadır. Hatay ilinden belirlenmiş kuş türü sayısı da yaklaşık 350’dir. Buna rağmen ÇED raporunda proje sahası için sadece 39 kuş türünün listelenmiş olması inandırıcılıktan ve güvenilirlikten uzak oldukça şaşırtıcı ve ciddiyetsiz bir rakamdır. Bölgenin en önemli hayvan türü Hatay Dağ Ceylanı olmasına ve yapılan çalışmalarda proje sahasında yaşadığı Hatay Tabiatı Koruma Derneği tarafından belirlenmiş olmasına rağmen ilginç olarak bu türün ÇED raporunda adı geçmemektedir.
Çizgili sırtlan, Saz kedisi, Kayalık gerbili Türkiye’deki nadirlikleri ve nesillerinin tehlikede olması nedeniyle T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından üzerinde Tür Koruma Eylem Planı yapılan memeli türleridir. 2017 yılı içinde de Hatay Dağ Ceylanı için Tür Koruma Eylem Planına başlanmıştır. Dolayısı ile Türkiye’de Tür Koruma Eylem Planı yapılmış ve yapılmakta olan 9 memeli türünden 4 tanesinin bu alanda yaşadığı tarafımızca tespit edilmiş ve ulusal ve uluslararası bilim camiası ile makale olarak paylaşılmıştır. Türkiye’deki hiçbir bölgede, üzerinde Tür Koruma Eylem Planı yapılmış 4 memeli türünün bir arada yaşadığı başka bir alan yoktur. Alan memeli türleri bakımından bu kadar önemli iken bu 4 memeli türünün hiç birisine ÇED raporunda yer verilmediği görülmektedir. Bunların yanında memeli listesinde hiçbir yarasa türünün bulunmaması açıklanabilir bir durum değildir. Rapordaki ciddiyetsizliğin en önemli kanıtı da, bilimsel kaynaklara göre Hatay bölgesinde bulunan Kör fare türü sadece Nannospalax ehrenbergi olmasına rağmen ÇED raporunda Spalax leucodon da bölge için listelenmiştir. Hâlbuki bu tür Türkiye’de sadece Trakya bölgesinde yaşamaktadır. Benzer şekilde Apodemus sylvaticus türünün de teyit edilmiş kayıtları sadece Trakya’dan ve Zonguldak bölgesinden olmasına rağmen proje sahası için listelenmiş durumdadır. Bu verilerden hareketle raporun bilimsel ciddiyetten uzak ve çimento fabrikasının açılmasına altlık oluşturmak üzere hazırlandığı açıktır. Prof. Dr. Ahmet Karataş tarafından 2016’da yapılan son derleme çalışmasında Hatay için 66 memeli türü listelenmiş olup bu türlerden pek çoğu ÇED raporu listesinde bulunmamaktadır. Yani listede hem büyük eksikler, hem de çok ciddi hatalar bulunmaktadır. Mevcut hali ile listeye güvenilmesi mümkün değildir ve bu listedeki türlere göre değerlendirme yapıp düzgün sonuçlara ulaşılması ve koruma tedbirleri önerilmesi de mümkün görülmemektedir. Sadece verilen az sayıda örnekten bile kolayca görülebileceği gibi fauna listelerinde çok büyük eksiklikler ve hatalar mevcuttur. Bu listelere güvenilmesi mümkün değildir. Bu güvenilemez durumdaki listedeki eksik, fazla ve hatalı türlere göre yapılacak değerlendirmelerin de tutarlı, doğru olması, mevcut durumu yeterli bir şekilde ortaya koyması, gerekli koruma tedbirlerini gerektiği gibi ortaya koyması mümkün değildir.”
Antakya Çevre Koruma Derneği olarak, bilimsel ciddiyetten uzak ve çimento fabrikasının açılmasına altlık oluşturmak üzere hazırlandığını düşündükleri raporun, ciddi ve bilim insanlarından oluşan bir kurul tarafından hazırlanmasının gerekliğine değinen AÇKD Başkanı Selda Asker, bu haliyle rapora dayalı olarak kabul edilecek bir çimento fabrikası inşasının bu nadir ve eşsiz alan için felaket anlamına geleceğini kamuoyu ile paylaştıklarını bildirdi.        -Mehmet ÖZGÜN-