Elektrik Zammına Karşı

Enerjide, üretimden tüketime kadar tüm süreç, kamu yararı esasına göre yeniden planlanmalı, özelleştirilen kurumlar tekrar kamulaştırılmalı, enerji tasarrufu ve verimlilik ilkesi ile yenilenebilir enerji kaynaklarını önceleyen politikalar yürürlüğe konulmalıdır.

Elektrik Mühendisleri, elektrik enerjisine 1 Ocak itibariyle yapılan zamma karşı çıkıyor. Elektrik Mühendisleri Odası Hatay Şube Başkanı Cem Hüzmeli, enerjide izlenmesi gereken yöntemi şöyle sıraladı:

“Enerjide, üretimden tüketime kadar tüm süreç kamu yararı esasına göre yeniden planlanmalı, özelleştirilen kurumlar tekrar kamulaştırılmalı, enerji tasarrufu ve verimlilik ilkesi ile yenilenebilir enerji kaynaklarını önceleyen politikalar yürürlüğe konulmalıdır.”

Yazılı açıklamasında, yeni yıla elektrik, doğalgaz ve akaryakıta gelen zamlarla girildiğini hatırlatan EMO Hatay Şube Başkanı Cem Hüzmeli, şunları kaydetti:

“Elektrikte EPDK tarafından onaylanarak uygulamaya giren elektrik tarifelerinde, meskenler için kademeli tarife getirilmiştir. Bu kapsamda, mesken tarifeleri, tüketimin gerçekleştiği zaman dilimi içindeki gün sayısı dikkate alınmak üzere, günlük 5 kWh`lik tüketim baz alınarak iki kademe olarak fiyatlandırılmıştır.

EPDK`nın resmi sitesinde yer alan ve bu yıl ilk kez uygulanacak kademeli elektrik tarifelerine göre, meskenlerde alçak gerilim (AG) tek zamanlı abone grubu tarife, faturaya esas günlük ortalama 5 kWh (150 kWh/ay) tüketim miktarı altındaki elektrik birim fiyatlarına yüzde 50, günlük ortalama 5 kWh tüketim miktarı üstündeki elektrik birim fiyatlarına ise yüzde 125 zam yapılmıştır. Elektrik fiyatları, sanayi (AG) ve ticarethane (AG) abonelerinde yüzde 125, tarımsal sulamada yüzde 91.98 zamlanmıştır. Fahiş oranlardaki zam, iktidarın tasarruf, verimlilik ve dar gelirli vatandaşlara yönelik iyileştirme iddialarının tamamen göstermelik olduğunu ortaya koymuştur

İlk defa uygulanacak olan kademeli sistemde üst sınır olarak belirlenen 5 kWh/gün (150 kWh/ay) tüketimler, zaten devletten yardım alan EPDK tarafından, en düşük gelir grubu olarak kabul edilmekte iken yüzde 50 zam yapmaktan kaçınılmamıştır.

EMO`nun hesaplarına göre, Türkiye`de 4 kişilik bir hanenin aylık asgari elektrik tüketimi 230 kWh olarak hesaplanmıştır. Bu da vatandaşların yaşadığı ödeme güçlüğünün hiçbir şekilde dikkate alınmadığını göstermektedir.  Asgari elektrik tüketimi 230Kwh iken, 150Kwh’in nasıl belirlendiği anlaşılamamıştır.

Aralık 2021’de aylık elektrik tüketimi 230 kWh olan 4 kişilik bir ailenin toplam ödediği fatura toplamı 210.58 TL iken, Ocak 2022 itibariyle aylık faturası yüzde 76 artarak 370.80 TL`ye çıkacaktır.

Faturalardan kaldırılan Enerji Fonu ve TRT payı ise yapılan artışların yanında devede kulak denilecek kadar küçük kalemlerdir. Dolayısıyla, fatura üzerindeki vergi yükünün azaltılması için KDV yüzde 18’den, yüzde 1’e çekilmeli, ayrıca ilk kademe sınırı 150 kWh’ten 230 kWh’e yükseltilmelidir.

Enerjide özelleştirme ve serbestleştirme politikalarıyla, iddia edildiği gibi ucuz, kaliteli ve kesintisiz elektriğe ulaşım mümkün olmamış, Türkiye, pahalı bir karanlığa mahkûm edilmiştir. Kışın ortasında vatandaşlar, soğuk ve yokluk arasında seçim yapmaya zorlanmaktadır. İthal kaynaklara bağımlılık yüksek seviyelerde seyretmekte, enerji tasarrufu ve verimlilik politikaları sadece söylemde kalmakta, yaşama geçirilememektedir. Yaz saati gibi, çocukların ve çalışanların karanlıkta yollara düşmesine neden olan ve daha fazla elektrik harcanmasına yol açan uygulamalarda ısrar edilirken, güya yapılan tasarruf ile ilgili bilimsel, ciddi hiçbir veri ortaya konulamamaktadır.

Yapılan zamlar, toplumsal yaşamın her alanını etkileyerek, mal ve hizmet üreten tüm sektörlere de yansıyacaktır. Elektrik enerjisinin temel girdi olduğu tüm alanlarda kaçınılmaz fiyat artışları gündeme gelecek ve enflasyon daha da yükselecektir. Döviz kurundaki artış bahanesinin ardında süreklilik kazanan zamlar nedeniyle şirketler kasalarını doldururken, halkımız, günden güne yoksullaşmaktadır.

Enerjinin, herkes için erişilebilir ve makul fiyatlı olabilmesi için, siyasi-ticari kaygılardan uzak, kamu eliyle yönetilmesi zorunluluktur. Enerjide, üretimden tüketime kadar tüm süreç, kamu yararı esasına göre yeniden planlanmalı, özelleştirilen kurumlar tekrar kamulaştırılmalı, enerji tasarrufu ve verimlilik ilkesi ile yenilenebilir enerji kaynaklarını önceleyen politikalar yürürlüğe konulmalıdır.” -Cemil Yıldız-