Elektriğe 8 ayda; Konutta % 39, Sanayide 59 zam yapıldı!
Kimya Mühendisleri Odası, elektrik ve doğal gaza yönelik üst üste zamların çekilmez hale geldiğini hatırlatarak, bu olumsuz gidişi durdurma reçetesini, “Ancak elektrik üretiminde öncelik ve ağırlığın, dışa bağımlılığı artıran, ithalat faturasını yükselten doğal gaz ve ithal kömüre değil, yerli ve yenilenebilir kaynaklara verilmesi, elektrik ve doğal gazdaki KDV ve ÖTV oranlarının düşürülmesi, kayıp kaçak oranının azaltılması, verimliliğin arttırılması ve belli bir oranın altında doğal gaz ve elektrik tüketiminin halka ücretsiz arz edilmesi ile mümkün olacaktır” şeklinde sundu.
Ankara Muhabirimiz Orhan Tüleylioğlu’nun bildirdiğine göre, Kimya Mühendisleri Odası Genel Başkanı Ali Uğurlu, açıklamasında, elektrik ve doğal gaz satış fiyatlarında 1 Ağustos tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bütün tüketici gruplarını etkileyen artışların hız kesmeden devam ettiğini kaydederek, “Alıştığımız üzere, her ay başında elektrik ve doğal gaz satış fiyatlarına yapılan zam da bu ay da aksamadan devam etti. Bu günden geçerli olmak üzere konutlarda elektriğe % 8, sanayi ve ticarethanelerde % 18, doğalgaza da bugünden geçerli olmak üzere konutlarda % 9, sanayide ise % 18.5 zam yapıldı. Bu zamla birlikte, yılbaşından bu yana konutlarda kullanılan elektriğe % 39, sanayi elektriğine ise % 59 oranında zam yapılmıştır. Konutlarda kullanılan doğalgaza da son bir yılda % 34 zam yapılmıştır” hatırlatmasında bulundu.
Kimya Mühendisleri Odası Genel Başkanı Ali Uğurlu’nun enerji ve doğal gaz ile ilgili açıklamaları şöyle:
“Enerjinin bu şekilde dışa bağımlı, plansız ve piyasacı bir şekilde yönetilmesi sonucu, bu zamlar durmayacak ve artarak devam edecektir. Cumhuriyetin imar ve inşa döneminde kamu yararı düşünülerek inşa edilmiş kurum ve kuruluşların yok pahasına satılarak özelleştirilmesi ve on beş yıllık AKP döneminde üretime dayanmayan neo liberal modelin benimsenmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik çöküntü sonucu, Türk Lirası bu yıl yaklaşık % 45 değer kaybetmiştir. Enerjideki dışa bağımlılık, her şeyde olduğu gibi enerji tüketiminde de bu çöküntünün acı sonuçlarının yaşanması ile görülmektedir. Elektrik ve doğalgaza bir ay arayla yapılan fahiş zam, halkı canından bezdirmekte, sanayiciyi ise üretemez duruma getirmektedir.
2017 yılı itibariyle, tüketilen 53 milyar m3 doğalgazın % 36’sının elektrik üretiminde kullanıldığı, 2018 yılı verilerine göre mevcut elektrik enerjisi kurulu gücünün % 26’sının doğalgaza dayalı santraller olduğu ve elektrik üretimi için kullanılan doğal gazın satış fiyatında sübvansiyonun büyük ölçüde kaldırılması nedeniyle açıklanan bu zamlarla kalınmayacağı, ileride elektriğe daha yüksek oranda ve sürekli zam yapılacağı anlaşılmaktadır.
GAZBİR verilerine göre, Türkiye`de bir hanenin yıllık gaz tüketimi 2017 yılı için ortalama 1.017 m3`tür. Ankara`da bir konutun Ekim 2018 için geçerli olan KDV dahil doğal gaz fiyatı 1,6070 TL/m3 tür. Ankara fiyatlarına göre yıllık doğal gaz faturası (1,6070 TL/m3 x 1.017 m3) 1.634 TL`ye ulaşmaktadır. Aylık ortalaması ise 136 TL olmaktadır. Asgari yaşam standardında dört kişilik bir ailenin aylık elektrik tüketimi 220 kWh tüketimi ile elektrik faturası Ekim başında yeni bir zam olmaz ise 120 TL`yi geçen bir konutun; aylık doğal gaz ve elektrik faturası 256 TL`ye varmaktadır. Bu tutar 1.603,12 TL olan asgari ücretin % 16`sıdır. Elektrik ve doğal gaz fiyatlarındaki artış başka birçok ürün ve hizmette de fiyat artışlarının ortaya çıkmasını zorlayacaktır.
Ülkemizde elektrik üretimi ve dağıtımında çok önemli görevleri olan TEK ve EİEİ gibi kurumlar, parçalayıp kapatarak özelleştiren, yerli kaynaklardan elektrik üreten termik santrallerin yerine ithal kömür ve doğalgaz gibi ithal kaynaklardan daha pahalı elektrik üreten santralleri teşvik eden, yenilenebilir enerji kaynaklarının önündeki engelleri kaldırmayan; elektrik üreten barajları ve kömürlü termik santralleri özelleştirerek satan, ithal kömürle elektrik üreten termik santralleri teşvik eden, 4628 sayılı yasa kapsamındaki nehir santrallerini (HES) doğru düzgün planlayamayan, 1 MW`lık HES`ler için doğayı tahrip etmekten kaçınmayan ve bunların uzunca bir süre kontrolsüz – denetimsiz inşa edilmelerine sebep olanlar sıkışınca zam yapmaktan başka bir çözüm üretemezler.
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası olarak ısrarla tekrarlıyoruz… Bu olumsuz gidişi durdurmak; ancak elektrik üretiminde öncelik ve ağırlığın dışa bağımlılığı artıran, ithalat faturasını yükselten doğal gaz ve ithal kömüre değil yerli ve yenilenebilir kaynaklara verilmesi, elektrik ve doğal gazdaki KDV ve ÖTV oranlarının düşürülme-si, kayıp kaçak oranının azaltılması, verimliliğin arttırılması ve belli bir oranın altında doğal gaz ve elektrik tüketiminin halka ücretsiz arz edilmesi ile mümkün olacaktır.” -Orhan Tüleylioğlu-