Cilvegözü’nde Kapanma Riski!
BM’nin İnsani Yardımlardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffits, Türkiye’den Suriye’ye giden insani yardımın yeniden sağlanması için kullanılan tek sınır kapısının (Cilvegözü) açık tutulmasını sağlayan Güvenlik Konseyi’nin 2642 sayılı kararının hiç gecikmeden yeniden uzatılması çağrısında bulundu, bölgede yaşayan 4.1 milyon Suriyeliye işaret etti. Süre, bir hafta sonra doluyor!
Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Mülteci Yüksek Komiserliği (UNHCR) İnsani İşler Ofisi (OCHA), Uluslararası Göç Örgütü (IOM), BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Dünya Gıda Programı (WFP), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Nüfus Fonu’nun (UNFPA) Başkanları tarafından yapılan ortak açıklamada, Türkiye’nin Cilvegözü sınır kapısından Suriye’ye yapılan insani yardımın süresinin uzatılması istendi.5
BM’ye bağlı kuruluşların Başkanları, Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesine yaptıkları yazılı çağrıda, Türkiye’den Suriye’ye giden insani yardımın yeniden sağlanması için kullanılan tek sınır kapısının açık tutulmasını sağlayan Güvenlik Konseyi’nin 2642 sayılı kararının hiç gecikmeden yeniden uzatılması çağrısında bulundu.
Cilvegözü sınır kapısından Suriye’ye insani yardım gönderilmesi için verilen sürenin bir hafta sonra dolması bekleniyor.
-AYNI SÜREÇ!-
Geçtiğimiz yıl, 8 Temmuz tarihinde, Reyhanlı-Cilvegözü Sınır Kapısı’ndan Suriye’ye insani yardımın bir yıl daha uzatılmasıyla ilgili sunulan tasarı, 15 üyeli konseyin daimi üyesi Rusya tarafından veto edilmiş, daimi üye Çin de çekimser oy kullanmıştı. Dört gün sonra yapılan oylamada, insani yardım altı ay daha uzatılmıştı. Oylamadan sonra, Rusya’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dmitry Polyanski, “Altı ay içinde gözleyip, iyi düşünüp bir karar vereceğiz. Genel Sekreter’in bu özel raporları, ne yazık ki pratikte de görüldüğü gibi bu amaç için yeterli değil. Ocak 2023’e kadar Genel Sekreter’in Konsey’e yapılan çalışmalar hakkında kapsamlı bilgi vermesini bekliyoruz” diye konuşmuştu.
-ÇAĞRI NET!-
BM’ye bağlı kuruluşlar, yaptıkları ortak çağrıda, Güvenlik Konseyi’nde 2642 sayılı kararın yeniden uzatılmaması durumunda, sonuçlarının, bölgede yaşayan 4,1 milyon Suriyeli için bir felakete dönüşebileceğini vurguladı.
Ortak çağrıda, bölgede kışın etkisinin yoğunlaşacağı, kolera salgını gibi olumsuz koşulların bölgede yaşayan Suriyelileri etkisi altına aldığı, yalnızca hayatta kalabilmek için insani yardıma ihtiyaç duyan Suriyelilerin çoğunluğunu kadınlar ve çocukların oluşturduğu belirtildi.
2022 yılında, Türkiye’nin Hatay-Cilvegözü sınır kapısından Suriye’ye yapılan insani yardımın her ay düzenli olarak 2,7 milyon kişiye ulaştığı belirtilerek, BM Güvenlik Konseyi üyesi ülkelere hitaben, “İnsani yardımların sürmesi konusunda kararlıyız. Kuzeybatı bölgesinde yaşayan Suriyeliler için kritik olan insani yardımın sürmesi için Konsey üyelerini göreve davet ediyoruz. Hayatta kalmak için sınır ötesi yardıma muhtaç olan milyonlarca kişi, bu kararın gecikmeden yenilenmesine ihtiyaç duyuyor” denildi.
BM’nin İnsani Yardımlardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffits de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye’den Suriye’ye yapılan insani yardımın milyonlarca Suriyeli için hayati önem taşıdığını belirtti.
-SEÇİM ÖNCESİ!-
Sınırda bunlar olurken, Ankara ise Şam ile diyaloğunu geliştirme konusunda oldukça kararlı adımlar atıyor. Gözler, iki ülke liderinin olası görüşmesine odaklanırken, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat’la seçim öncesi görüşüp görüşmeyeceği sorulduğunda, “Bu, Sayın Cumhurbaşkanımızın vereceği bir karar” dedi.
VOA Türkçe’ye konuşan uzmanlar, sürecin bu şekilde ilerlemesi halinde, bahar aylarına kadar Erdoğan-Esat görüşmesinin gerçekleşebileceği, ancak Suriye liderinin, Türkiye’deki seçim öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’a siyasi avantaj kazandıracak bir adım atmak istemeyebileceği görüşünü dile getiriyor.
4 milyondan fazla Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan Türkiye’de Haziran’da yapılması planlanan seçimler öncesinde, mülteciler, kamuoyunun gözünde önemli ve hassas konulardan. Erdoğan ve Hükümeti, gerçekleşebilecek bir görüşme sonucunda bu konuda net mesajlar verebilmeyi umuyor. Ancak bazı uzmanlar, iki liderin bir araya gelebilmesi için siyasi düzeyde bir ilerleme olması gerektiği görüşünde. Bu kapsamda, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Miktad’la bu ayın ikinci yarısında sonra yapmayı planladığı görüşme, buna dair önemli bir adım olarak görülüyor.
-MUHALİFLER!-
Ankara bu konuda adım atsa da bugüne kadar desteklediği muhalifler, görüşmelere ilişkin çekincelerini paylaşmayı sürdürüyor. Buna dair son açıklama; Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşen Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Salim el-Muslat, Suriye Müzakere Heyeti (SMH) Başkanı Bedr Camus ile Suriye Geçici Hükümeti (SGH) Başkanı Abdurrahman Mustafa’dan geldi. Açıklamada, “Mülteci krizine gerçek bir çözüm getirilmesi için Suriye’de tam bir siyasi geçiş sürecinin hayata geçirilmesi ve mültecilerin dönüşü için uygun bir güvenli ortam sağlanması şarttır” denildi.
Tamer Yazar
