DEVA Partisi Ankara Milletvekili Sadullah Ergin, 6 Şubat 2023’te meydana gelen depremler sonrası yaşanan büyük yıkımlar ve sorumluluk tartışmalarıyla ilgili olarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yazılı bir soru önergesi sundu. Ergin, depreme karşı güvenli inşaat ve sorumlulukların adil bir şekilde dağıtılması gerektiğini belirtti.
Adaletli Bir Deprem Sorumluluğu İhtiyacı
Ergin, deprem sorumluluğunun adaletli bir şekilde sağlanması gerektiğini vurguladı ve hukuka aykırı faaliyetlerde bulunanlarla hukuka uygun hareket edenlerin birbirinden ayrılması gerektiğini ifade etti. Deprem sonrası binaların büyük çaplı yıkımlara uğramasının, 2007 ve 2018 tarihli Deprem Yönetmeliklerine uygun inşa edilen yapılar arasında da benzer şekilde yıkım ve hasar meydana gelmesinin altını çizdi. Ergin, müteahhit, mühendis ve mimarların denetimsiz ve projeye aykırı bina inşa etmelerinin yargılanması gerektiğini belirtirken, aynı zamanda mevcut yönetmeliklere uygun bina yapan meslek sahiplerinin haksız yere sorumlu tutulmasının adaletsizlik yaratacağına dikkat çekti.
Bilirkişi Raporları ve Adil Yargılama
Ergin, depremler sonrası yapılan soruşturmalarda bilirkişi raporlarının hazırlanış biçimi ve bilimsel eksiklikler konusunda endişelerini dile getirdi. Bilirkişi raporlarının bazı durumlarda kopyala-yapıştır yöntemleriyle hazırlandığını ve bilimsel temelden yoksun olduğunu iddia eden Ergin, adil yargılama hakkının ihlal edilmemesi için bu raporların daha dikkatli bir şekilde incelenmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, raporların bilimsel ve teknik standartlara uygun olması için alınabilecek önlemler hakkında Bakan Kurum’a bir çalışma yapılıp yapılmadığını sordu.
Önergedeki Sorular
Sadullah Ergin’in önergesinde, depremler sonrası alınacak önlemler ve mevcut yönetmeliklerin durumu üzerine şu başlıklar yer aldı:
1. 1975 yılına ait yönetmelikteki önlemler, 6 Şubat 2023’teki yıkımları önlemeye yeterli oldu mu?
2. Mevcut 2018 Deprem Yönetmeliği değiştirilecek mi? Yeni bir yönetmelik hazırlığı var mı? Varsa, ne zaman yayımlanacak?
3. 2007 ve 2018 tarihli yönetmelikler sonrası inşa edilen binaların denetimi nasıl yapılmış ve bu denetimlerde hangi binalar riskli bulunmuş, güçlendirme önerisi yapılmış ve hangi binalar güçlendirilmiştir? Denetimsizlik ve yetersizlik durumunda sorumluluk hangi kamu kurumuna ait?
4. Mevzuata aykırı inşaat nedeniyle yıkılan binalardan sorumlu kişilerin yargılanması hukukun gereği olmakla birlikte, yönetmeliklere uygun şekilde yapılan binaların yıkılmasında mimar, mühendis ve yüklenicilerin sorumlu tutulması adaletsizlik yaratır mı? Bu kişilerin mağduriyetlerinin giderilmesine yönelik bir çalışma var mı?
5. 6 Şubat 2023 depremlerindeki bilirkişi raporlarında görülen eksiklikler ve yanlış tespitlere dair alınabilecek önlemler hakkında bir çalışma yapılıyor mu?