GASLİGHTİNG

Gaslighting,kişinin kendi beyninden şüphe etmesine neden olan ve psikolojik manipülasyona  denk gelen bir taciz yöntemidir.

Gaslighting tabiri bir filmden alınmıştır; filmdeki erkek başrol eşinin aklını kaybettiğine inanması için her gün gaz lambasını biraz  biraz kısar.Böylece başrol kadın kendi zihninden şüphe duyar.

Psikolojik manipülasyonun birçok türü vardır; en yaygın olanları :

Yalan söylemek ,

İnkar etmek,

Gerçekleri çarpıtmak,

Hafızayı sorgulatmak,

Duyguları saymamak,

Sürekli eleştirmek,

Akıl sağlığını sorgulatmak ,

Olayları saptırmak,

Suçlu hissettirmek..

Bu davranışların altında bilinçli olarak karşıdakinin dengesini dağıtmak ve kontrol sahibi olmak vardır.

Manipülatör mağdurda şu duygulara neden olur:

• Karar verme yeteneğinde azalma,
• Hafıza konusunda belirsizlik,
• Duygusal durumda dalgalanmalar,
• Kendine olan güvenin azalması,
• Manipülatör olmadan karar alma güçlüğü,
• Sosyal izolasyon.

Bazı manipülasyon cümleleri:

• Böyle bir şey hiç olmadı. (Yaşandığını hatırladığınız bir olay karşısında)
• Sen normal değilsin ve bunu herkes biliyor, zaten herkes böyle düşünüyor.
• Seni üzdüğümü, incittiğimi düşündüğün için üzgünüm. (Manipülatör “Aslında üzülmeni gerektirecek bir şey olmadı. Sorun benim davranışlarımda değil, senin hissettiklerinde.” mesajını vermeye çalışır.)
• Beni kandırmaya çalışıyorsun, söylediklerin hiç mantıklı değil. (Suçu karşı tarafa atmak ve yalanlarının üstünü kapatmak için bu cümleyi kullanır.)
• Seni isteyerek incitmeyeceğimi biliyorsun.
• Bunu seni sevdiğim için yaptım. (Sizi üzebilecek davranışlarını veya kısıtlayıcı tavrını savunmak için söyler.)
• Çok hassassın. (Duyguları küçümser.)
• Benim nasıl tepki vereceğimi bilmen gerekirdi. (Olumsuz davranışlarının suçunu mağdura yıkmaya çalışır.)
• Bu yaşadıkların o kadar da kötü değil, insanlar neler yaşıyor.
• Senin için endişeleniyorum, sürekli her şeyi unutuyorsun. (Kişinin gerçekliğini değiştirmeye çalışır, onun için endişeleniyor gibi gösterir.)
• Hafızan çok kötü, her şeyi yanlış hatırlıyorsun.
• Stresli görünüyorsun, herkes sorumluluk sahibi olamaz.

Gaslighting ile şu şekilde baş edilebilir:

• Güvenilir insanlarla yaşanan süreç paylaşılabilir.
• Durum fark edilirse gaslighting yapan kişiyle araya mesafe koyulabilir.
• Mesafe koyulamıyorsa uzman eşliğinde terapiye başlanabilir.
• Kişi kendisinden ve anılarından şüphe duyuyorsa, daha somut ve yazılı şekilde anı biriktirmeye başlayabilir.
• İlişki içinde olunan kişiyle en başından sınırlar şekillendirilmeli, eğer baştan sağlanamadıysa da kırılganlığa sebebiyet vermeden bu sınırsızlığın farkına varıldığında ivedilikle sınır konusu tekrar gündeme getirilmelidir.
• Yakın çevrede güvenilebilecek kişilerin de bu konuda fikrini almak bazen önem taşır. Onları da ilişkinin içine almadan, çok da işin içine karıştırmadan durumun uzaktan nasıl göründüğü sorulabilir.
• Sorunların tepe yaptığı anlarda bireyin kendisini rahatlatabilecek basit rahatlama teknikleri denenebilir.