Hatay’da deprem sonrası artan toz kirliliği, günlük yaşamı ve halk sağlığını tehdit ediyor. Uzmanlar, solunan ince partiküllerin kısa vadede astım ve nefes darlığına, uzun vadede ise KOAH, akciğer kanseri ve kalp-damar hastalıklarına yol açabileceğini vurguluyor.
Hatay’da toz kirliliği her geçen gün artıyor
Depremin ardından yıkıntılardan yayılan ince partiküller, rüzgârın etkisiyle şehrin dört bir yanına taşınıyor. Hatay’da toz kirliliği, artık günlük hayatın ayrılmaz bir parçası hâline gelirken, uzmanlar bu durumun halk sağlığı açısından ciddi bir tehlike oluşturduğunu söylüyor.
Uzmanlara göre toz kirliliği hangi sağlık sorunlarına yol açıyor?
Havadaki PM2.5 ve PM10 olarak bilinen ince partiküller, akciğerlerin en derin noktalarına kadar ulaşıyor. Bu partiküllerin içinde asbest, silika ve ağır metaller bulunması hâlinde risk katlanarak artıyor. Uzmanlar, bu maddelerin uzun vadede akciğer kanseri, kalıcı bronşit ve KOAH gibi hastalıklara davetiye çıkardığını belirtiyor.
Dünya sağlık örgütü ne diyor?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, her yıl yaklaşık 7 milyon insan kirli hava ve toz partiküllerine bağlı nedenlerden hayatını kaybediyor. Bilimsel araştırmalar, özellikle afet sonrası bölgelerde yoğun toza maruz kalan topluluklarda 20–30 yıl içinde kronik hastalık oranlarının yüzde 30’a kadar arttığını ortaya koyuyor.
Tozun uzun vadeli etkileri nelerdir?
Toz kirliliğinin etkileri sadece solunum sistemiyle sınırlı değil. Uzmanlara göre yüksek tansiyon, kalp ritim bozuklukları, felç riski ve bağışıklık sistemi zayıflaması da bu sürecin parçası. Çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireyler, bu durumdan en fazla etkilenen gruplar arasında yer alıyor.
Vatandaşlar nasıl korunabilir?
Uzmanlar, vatandaşlara dışarı çıkarken N95 veya FFP2 maske kullanmalarını, evde pencereleri kapalı tutmalarını ve ıslak temizlik yöntemlerini tercih etmelerini öneriyor. Ayrıca, çocukların mümkün olduğunca tozlu ortamlardan uzak tutulması gerektiği belirtiliyor.
Yetkililerden hangi adımlar bekleniyor?
Halkın sağlığını korumak için yetkililerden şu önlemler talep ediliyor:
– Düzenli hava ölçümleri yapılması,
– Riskli bölgelerde halkın bilgilendirilmesi,
– Temizlik ve sulama çalışmalarının artırılması,
– Afet sonrası yıkıntıların daha hızlı ve güvenli şekilde kaldırılması.
Hataylılar, yetkililerin harekete geçmesini beklerken, uzmanlar ise “her geçen gün riskin büyüdüğü” uyarısını yineliyor.