Neler Yaşadık?
2020’yi salgının umutsuzluğunda bitiren, 2021’i ise ‘salgına çare’ diye bulunan aşıların umudunda tamamlayan bizler, 2022 için hazırladığımız birçok dileğimiz için 31 Aralık bekleyişine başladık bile. İklim adına yaşanan felaketler, kadına şiddet olayları, bulunanlar, kaybedilenler, eksilenler, hayaller ve daha fazlası için, bugün, 2021 yılına damga vuranlardayız, kendimizdeyiz, yaşadıklarımızdayız!
2021 yılında, Hatay özelinde olduğu kadar, Türkiye ve dünya gündemine damga vuran çok sayıda olay yaşandı. Geçen yılın kuşkusuz en önemli gelişmesi olan Kovid-19 salgının etkileri, 2021’de de devam etti. Rekor sürede geliştirilen aşılar ‘düzelme adına’ umutları artırsa da, ortaya çıkan varyantlar, salgının bir süre daha devam edeceğini gösterdi. İklim değişikliği artık daha fazla gündem olurken, meydana gelen doğal afetlerin sayısı ve şiddetindeki artış, önlem alınmaması halinde faturanın ne kadar yüksek olabileceğini gösterdi. Kadına şiddetin ve kadın cinayetlerinin arttığı bir ülke coğrafyasında, kadınların umut biriktirdiği İstanbul Sözleşmesi’nden Ankara’nın imzasını geri çekmesi ise gündemin ana başlıklarından biri oldu. Hatay ve diğer kentlerde yaşayan Suriyeli sığınmacılar başlığında, ülke ekonomisindeki kötü gidişata paralel yaşanan ‘ötekileştirici’ ve ‘suçlayıcı’ tartışmalar ise unutulmad
O zaman gelin, bugün itibariyle son haftasına girdiğimiz 2021 yılının öne çıkan olaylarına ve önemli gelişmelerine bir bakalım, ara ara düşünelim, çokça tartışalım, ama hep de iyi bir şeyler hayal edelim. O zaman önce, Ocak ayı gelsin ve diğerleri de ardından sıralansın…
OCAK
-Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 17 ilde 128 kişide Kovid-19’un İngiltere varyantının görüldüğünü açıkladı.
-2015 yılında genel seçimlerde AK Parti’den milletvekili aday adayı olan Prof. Dr. Melih Bulu, Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör olarak atandı. Boğaziçili öğrenciler ve öğretim üyeleri “kayyum rektör istemiyoruz” diyerek karara tepki gösterdi. Atama kararına karşı protestolar aylarca sürdü. Çok sayıda öğrenci göz altına alındı, akademisyenler görevden uzaklaştırıldı. Bulu, 15 Temmuz’da Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile görevden alındı.
-ABD’de Başkanlık seçimlerini kazanan Joe Biden, koronavirüs önlemleri altında yapılan bir törenle yemin ederek görevine başladı. 151 yıl sonra bir ilk yaşandı ve seçimi kaybeden Donald Trump, devir teslim törenine katılmadı.
-İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Çin aşısı CoronaVac’a acil kullanım onayı verdi. İlk aşı, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya yapıldı.
ŞUBAT
-Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) Perseverance adlı keşif aracı 7 ay süren 480 milyon kilometrelik yolculuğun ardından Mars’a indi.
-Türk Sanat Müziği sanatçısı Hüner Coşkuner, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Psikolog ve Yazar Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu hayatını kaybetti.
MART
-Türkiye’de ilk Kovid-19 vakası görülmesinin üzerinden bir yıl geçti. İlk vakanın ortaya çıkmasının ardından hızla ülke çapında tedbirler alınmaya başladı. Sınırlar kapatıldı. Uçak seferleri iptal edildi. Eğitim ve öğretime ara verildi. İlk dalga sonrasında genel önlemler yerine kısmi tedbirler tercih edildi.
-Halkların Demokratik Partisi Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliği düşürüldü.
-Cumhurbaşkanı Erdoğan yaklaşık 4 ay önce göreve getirdiği Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ın yerine Şahap Kavcıoğlu’nu atadı. Böylelikle Merkez Bankası Başkanı koltuğunda yaklaşık 21 ay içinde üçüncü değişiklik yapılmış oldu.
-Türkiye, ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi.
-Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP’nin kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesinde dava açtı.
NİSAN
-Türkiye, Kovid-19 tedbirleri kapsamında nisan sonundan başlayarak 17 Mayıs’a kadar süren ve kesintisiz sokağa çıkma kısıtlamasını içeren “tam kapanma” dönemine girdi.
-Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarını ‘Ermeni Soykırımı’ olarak tanımladı.
-Türk Deniz Kuvvetleri’nden emekli olmuş 104 Amiral tarafından; Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Kanal İstanbul projesi ile Atatürk ilke ve devrimlerine ikaz ve atıfta bulunulan bir bildiri yayınlandı.
MAYIS
-İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda, 66’sı çocuk, 39’u kadın toplam 248 Filistinli hayatını kaybetti, bin 900 kişi de yaralandı. İsrail tarafında 13 kişi yaşamını yitirdi.
-Avrupa Birliği (AB), aşı pasaportu olarak bilinen “AB Dijital Covid Sertifikası” üzerinde anlaşma sağladı.
-Kovid-19 aşısının iki dozunu olanların Sağlık Bakanlığının Hayat Eve Sığar uygulaması üzerinden “Türkiye Cumhuriyeti Aşı Kimliği” oluşturabilmesine yönelik uygulama başlatıldı.
-MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin 100 maddelik anayasa önerisini açıkladı.
HAZİRAN
-Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerli Kovid-19 aşısının adının “TURKOVAC” olduğunu açıkladı.
-El Salvador, dünyanın en popüler kripto parası Bitcoin’i resmi para birimi olarak kabul eden ilk ülke oldu.
-“Kademeli normalleşme süreci”nin ikinci etabı kapsamında ilkokullarda ve okul bünyesindeki ana sınıflarında yüz yüze eğitime geçildi.
-Kanada’nın Sakatchewan eyaletindeki Marieval Yatılı Kilise Okulunun bahçesinde yapılan aramalarda, resmi kayıtlarda olmayan 751 çocuk cesedi kalıntısının olduğu isimsiz mezarlar bulundu.
-Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP’nin kapatılması istemiyle yeniden dava açarken, Anayasa Mahkemesince kabul edilen yaklaşık 850 sayfalık iddianamede, 451 partili hakkında siyasi yasak istendi.
-Cumhurbaşkanı Erdoğan, Karadeniz’de 135 milyar m3 doğalgaz bulunduğunu açıkladı.
TEMMUZ
-Kamuoyunda “Tosuncuk” lakabıyla tanınan Çiftlik Bank kurucusu Mehmet Aydın, Türkiye’ye getirildi.
-Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele 4. Ulusal Eylem Planı açıklandı.
-Yerli Kovid-19 aşısı TURCOVAC’ın 3. doz klinik çalışmasının Ankara Şehir Hastanesinde başladı.
AĞUSTOS
-Karadeniz Bölgesi’nde devam eden aşırı yağışlar sonucu meydana gelen sel ve toprak kayması sebebiyle Kastamonu’da 60, Sinop’ta 9, Bartın’da 1 kişi hayatını kaybetti.
-Afganistan’da, Amerika Birleşik Devletleri’nin askerlerini çekmeye başlamasıyla ülkenin büyük bir kısmını hızla kontrol altına alan Taliban, başkent Kabil’e de girerek yönetimi ele geçirdi.
-Tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu, Ortaoyuncular Tiyatro Topluluğu’nun kurucusu Ferhan Şensoy, 70 yaşında hayata veda etti.
EYLÜL
-Moskova, Avrupa’da tartışmalara yol açan Kuzey Akım 2 Doğal Gaz Boru Hattı Projesi inşaatının tamamladığını duyurdu.
-İspanya’nın güneybatısındaki Kanarya Adaları grubundan La Palma Adası’nda 50 yıllık bir aranın ardından tekrar aktif hale gelen Cumbre Vieja Yanardağı, yaklaşık 3 ay boyunca lav, kül ve volkanik gaz püskürttü.
-Merkez Bankası’nın faiz kararları, Türk Lirası’ndaki değer kaybını da tetikledi. Döviz kurları, rekor seviyelere çıkmaya başladı.
-Anayasa Mahkemesi, HDP’nin kapatılması istemli davada partinin savunma için ek süre talebini kabul etti.
EKİM
-Paris İklim Anlaşması, TBMM’de onaylandı.
-Faz-3 çalışmaları devam eden yerli Kovid-19 aşısı “TURKOVAC”, 2 doz Sinovac aşısı olmuş ve Kovid-19’a yakalanmamış gönüllülere 3. doz olarak uygulanmaya başladı.
-Uluslararası Mali Eylem Görev Gücü, Türkiye’yi, ‘kara para aklama’ ve ‘terörizmin finansmanı’ ile mücadele konusunda ‘yeterince çaba göstermeyen’ ülkelerin bulunduğu ‘gri liste’ye aldıklarını duyurdu.
-Aralarında ABD’nin de bulunduğu 10 ülkenin büyükelçisinin İş İnsanı Osman Kavala’nın serbest bırakılmasına yönelik çağrısına Ankara sert tepki gösterdi.
-İstanbul’da yenilenen Atatürk Kültür Merkezi, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda törenle açıldı.
KASIM
-Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yerli inaktif Kovid-19 aşısı TURKOVAC için Acil Kullanım Onayı başvurusunun yapıldığını açıkladı.
-Güney Afrika’da bilim insanları mutasyona uğramış yeni bir Kovid-19 varyantı (Omicron) tespit ettiklerini açıkladı.
– Şair, Yazar ve Fikir Adamı Sezai Karakoç ve eski İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş hayatını kaybetti.
-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile görevlerinden alınan ve ‘terör örgütü üyesi’ oldukları gerekçesiyle tutuklanan hakim ve savcıların ‘özgürlük’ ve ‘güvenlik’ haklarının ihlal edildiğine hükmetti.
ARALIK
-Yeni yılda asgari ücretin 4 bin 253 lira olarak uygulanmasına karar verildi.
-ABD, İngiltere ve Avustralya’nın ardından Kanada da Pekin’deki Kış Olimpiyatları’na diplomatik boykot uygulanacağını duyurdu.
-Görevden af talebi kabul edilen Lütfi Elvan’dan boşalan Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Nureddin Nebati atandı.
-Sağlık Bakanı Koca, Kovid-19 varyantı Omicron’un Türkiye’de ilk kez tespit edildiğini duyurdu.
-Almanya’da Angela Merkel dönemi kapandı, Sosyal Demokrat Parti Milletvekili ve Maliye Bakanı Olaf Scholz görevi devraldı.
-Yerli koronavirüs aşısı TURKOVAC, acil kullanım onayı aldı.
Tamer Yazar