Doğal miras kabul edilen anıt ağaçlar
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bulunduğu yörenin tarihi, kültürü ve folklorunda özel yere sahip, doğal miras kabul edilen anıt ağaçların tescillenmesi ve bakımının yapılması için çalışmalarını sürdürüyor.
Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgiye göre, Hatay’dan İzmir’e, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yetki ve sorumluluğunda, ülke genelinde toplam 9 bin 323 anıt ağaç bulunuyor. Koruma altındaki anıt ağaçların bakımı ve çevre düzenlemeleri gibi çalışmalar, Bakanlıkça yaptırılıyor.
-NASIL YAPILIYOR?-
“Anıt ağaçların tescil edilerek koruma altına alınmasının ardından, rehabilitasyon ve sağlıklaştırma çalışmaları nasıl yapılıyor” sorusunun cevabı ise oldukça detaylı bir yol haritasına sahip.
Bu kapsamda ilk olarak; anıt ağaçların gövde ve tepe tacını oluşturan dallar üzerinde bulunan ökseotu, zararlı mantar, sarmaşıkla kaplı, tehlike arz eden kuru, hastalıklı ve böcek yeniği olan dallar ile ip, tel, kablo, anten, tabela ve benzeri yabancı cisimler temizleniyor. Ardından, ağaçların mantar ve benzeri zararlılara maruz kalmamaları için önce kırılmış, ölü ve hastalıklı dallar uzaklaştırılıyor. Mantar ve bakteri enfeksiyonu olan ağaçlarda ise bu işlem yapıldıktan sonra ağaçlar dezenfekte ediliyor. Kalın, kuru veya hastalıklı dalların kesilmesi sırasında kabuk sıyrılmasını önlemek için de kesme işlemi tek kesimle değil, aşamalı olarak yapılıyor. Kesilen kurumuş ve hastalıklı dallardan kalan kesim yerlerinin çürümemesi için, bu alanlar, su tutmayacak şekilde eğimli kesilip, yüzeyler, su tutmayan katman oluşturacak şekilde aşı macunu ile kapatılıyor. Ağaç rehabilitasyonu için tedaviye yönelik kovuk alanlar, mantarlar, çürümüş kısımlar, dal kırığı olan pürüzlü yüzeyler ve benzeri yüzeylerde de ağaca zarar vermeden temizlik yapılıyor. Daha sonra, ağaç gövde ve yapraklarında mantar ve böcek oluşumu olan yüzeyler de uygun ilaçlarla ilaçlanıyor. Kullanılan ilaçlar, Tarım ve Orman Bakanlığı’nca ruhsatlandırılmış, etiket yönetmeliğine uygun kimyasallardan seçiliyor. Ağaçta bulunan kovuk ağızları ise paslanmaz, krom, tel örgü ve koruyucu macun ile “yalancı dolgu” yapılarak kapatılıyor. Böylece, özellikle yağış sularının kovuk üzerinde birikimi önlenerek fiziki tahribata karşı tedbir alınmış oluyor. Ağaç rehabilitasyonu amacıyla, ağaçların kök boğazı çevresinde bulunan her türlü parke, asfalt, beton plak, taş, adi kaldırım, moloz ve benzeri yapay sert zemin malzemeleri, altta bulunan toprak tabakaya kadar, ağaç gövdesine ve kök dokusuna zarar verilmeden kaldırılıyor. Kaplama ve sert zemin kaldırılmasından sonra, gerekli miktarda ağaç toprağı takviyesi yapılıyor. Ağaçların kök bölgesine de, ihtiyacı olan makro bileşikler ve elementlerin tamamını içeren, en az 8-9 ay salınım sağlayacak gübreleme işlemi gerçekleştiriliyor. Tamer Yazar