Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Belediyelerin hava kalitesi ölçüm istasyonları verilerine göre, Türkiye’de bulunan 29 Büyükşehirde partikül madde (PM10) hava kirliliği yüzde 32 azaldı. Büyükşehirlerde en fazla hava kirliliği azalması Kahramanmaraş’ta yaşandı. Kahramanmaraş’ı sırasıyla Şanlıurfa, Hatay, Van, Erzurum ve Eskişehir takip etti.
Koronavirüs salgınına karşı dünya genelinde başvurulan karantina uygulamalarının iklim krizi üzerindeki etkilerini yorumlayan ekolojistler, üretime ara verilmesi ve sosyal izolasyonun, emisyon oranlarını düşürerek hava kirliliğini azalttığını ifade etti.
Buna dair tespitlerini paylaşan Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Kuzey İtalya’daki Po Vadisi üzerinde yapılan tarama sonucunda; elektrik santralleri, araba ve fabrikalar tarafından yayılan ve zehirleyici olan nitrojen dioksit (NO2) gazı emisyonlarında düşüş yaşandığını saptadı.
Türkiye’de de sanayi kuruluşlarının ve nüfusun fazla olduğu Hatay, İstanbul ve Bursa gibi şehirlerde hava kirliliğinde önemli düşüşler yaşanıyor. İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hüseyin Toros’un açıklamış olduğu verilere göre, karantina önlemleri sonrası İstanbul’da hava kirliliği oranının yüzde 30 düştü. Bursa’da ise bu oran yüzde 50’ye yakın olarak belirlendi.
Hatay’ı da içine alan veriler, Bakanlık kaynaklı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Belediyelerin hava kalitesi ölçüm istasyonları verilerine göre, Türkiye’de bulunan 29 Büyükşehirde partikül madde (PM10) hava kirliliği yüzde 32 azaldı. Ülkedeki büyükşehirlerde en fazla hava kirliliği azalması Kahramanmaraş’ta yaşandı. Kahramanmaraş’ı sırasıyla Şanlıurfa, Hatay, Van, Erzurum ve Eskişehir takip etti. 16 Mart’tan sonra hava kirliliği Kahramanmaraş’ta yüzde 60, Şanlıurfa’da 58, Hatay’da yüzde 55, Van’da yüzde 53 ve Erzurum ile Eskişehir’de yüzde 51 azaldı. Hava kirliliğinin en az değiştiği şehirler ise İzmir, Muğla ve Tekirdağ oldu. 3 büyükşehirde, hava kirliliği sadece yüzde 3 geriledi.
-KOVİD ETKİSİ-
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, yaptığı açıklamada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ortaya çıktıktan sonra 29 büyükşehirde hava kirliğinin azaldığını belirtti.
Koronavirüsle mücadelenin, hava kirliğinin azalmasında etkili olduğunu vurgulayan Toros, şöyle devam etti:
“Salgınla mücadele kapsamında alınan önlemler nedeniyle, insanlar, Mart’ın ikinci haftasından beri evlerinde kalıyor. Bu da, havayı kirleten faktörleri azaltıyor, hava kirliliğinin azalmasına neden oluyor. Koronavirüsle mücadele, insan faaliyetlerinden kaynaklanan kirletici emisyonlarının azalmasına da sebep oluyor. Dolayısıyla, tüm dünyada hava kalitesi bu şekilde artmaya devam ediyor.”
-SALGIN SONRASI-
Koronavirüs salgının zoonotik bir hastalık olduğunu ve bunun da insanların yaban hayatını daraltması sonucu ortaya çıktığını belirten Kuzey Ormanları Savunması aktivisti Batuhan Otyıldız, daha az üretim ve izole yaşamın iklim krizini olumlu yönde etkilemeye yettiğini belirtirken, salgından sonra yaşamın salgın öncesi gibi akmayacağını söyleyen Ya Kanal Ya İstanbul Koordinasyonu üyesi Koray Türkay ise, “Salgının başlangıcındaki faktörlerin insanlara bir şeyleri gösterilmesi gerekiyor. Biz, bu şekilde devam edersek, iklim krizinin derinleşmesini sağlayan unsurların sistemin sıkıntısı olduğunu görmemiz gerekiyor” dedi.
Tamer Yazar