12 gün süren kanlı çatışmanın ardından sağlanan ateşkes hâlâ pamuk ipliğine bağlı. İsrail ve İran karşılıklı olarak zafer ilan ederken, ABD kapsamlı bir barış umudunu sürdürüyor. Ancak sahadaki gelişmeler, bölgede istikrarın hâlâ çok uzak olduğunu gösteriyor.
İsrail ile İran arasında yaşanan ve 12 günü bulan yoğun çatışmaların ardından sağlanan ateşkes, bölgede geçici bir sessizlik yarattı. Ancak hem İsrail hem de İran, kamuoyuna yaptığı açıklamalarda kendilerini kazanan taraf olarak lanse etti. Özellikle siyasi liderlerin “zafer” vurgusu, çatışmanın sona ermediği algısını da beraberinde getiriyor.
Trump yönetiminin barış girişimi sürüyor
ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff, Fox News’te yaptığı açıklamada, ABD ile İran arasındaki diyalogun yeniden başladığını ve bu sürecin umut verici olduğunu belirtti. Witkoff, doğrudan temasların yanı sıra dolaylı görüşmelerin de yürütüldüğünü söyleyerek, “kapsamlı bir barış anlaşması” ihtimalinin hiç olmadığı kadar güçlü olduğunu dile getirdi.
Nükleer tehdit gerçekten sona mı erdi?
Trump’ın, İran’ın nükleer programının “yok edildiği” yönündeki iddiaları ise birçok çevre tarafından şüpheyle karşılandı. Reuters’a konuşan yetkililer, İran’ın uranyum zenginleştirme tesislerinin hâlâ büyük oranda yeraltında bulunduğunu ve programın yalnızca kısa süreliğine sekteye uğradığını savundu. Ayrıca bazı santrifüjlerin çalışır durumda kaldığı da gelen bilgiler arasında.
Netanyahu: “İki büyük tehdidi ortadan kaldırdık”
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, son saldırılarla ülkesine yönelik “nükleer imha” ve “balistik füze tehdidinin” ortadan kaldırıldığını öne sürdü. Netanyahu, İran’ın silah kapasitesine dair tüm girişimlerinin bertaraf edildiğini belirterek, “Tahran’ın yeniden güç kazanmasına asla izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ise çatışmalardan “büyük bir zaferle” çıktıklarını açıkladı. Resmî haber ajansı IRNA’ya göre Pezeşkiyan, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’a da mesaj göndererek, Tahran’ın ABD ile diplomatik çözüm arayışında olduğunu belirtti. Bu mesaj, İran’ın yalnızca askeri değil, diplomatik zeminde de hareket etmeye hazırlandığının işareti olarak görülüyor.
Kısıtlamalar kalktı, hava sahaları açıldı
İsrail ordusu, salı akşamı ülke genelinde uygulanan güvenlik kısıtlamalarını kaldırdığını duyurdu. Aynı saatlerde Ben Gurion Havalimanı yeniden uçuşlara açıldı. Öte yandan İran da hava sahasını sivil uçuşlara yeniden açma kararı aldı. Bu gelişmeler, tarafların en azından şimdilik tansiyonu düşürme niyetinde olduğunu gösteriyor.
Ateşkesin kırılganlığı sürüyor
Her ne kadar ateşkes ilan edilmiş olsa da, ilk saatlerde taraflar birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçladı. ABD Başkanı Trump, her iki tarafa da sert uyarılarda bulunurken özellikle İsrail’e yönelik eleştirileri dikkat çekti. Trump, Tel Aviv yönetimini “sakinleşmeye” çağırdıktan sonra İsrail’in saldırıları durdurduğunu açıkladı.
Saldırılarda yüzlerce kişi hayatını kaybetti
İranlı yetkililer, İsrail saldırılarında 610 vatandaşın yaşamını yitirdiğini, 4 bin 746 kişinin ise yaralandığını açıkladı. İran’ın misilleme saldırılarında İsrail’de 28 kişi öldü. Ayrıca bu çatışmalarda, İsrail’in hava savunma sistemleri ilk kez İran füzeleri tarafından delindi. Bu durum, Tel Aviv’in güvenlik doktrinine dair yeni soruları da beraberinde getirdi.