Milyonlar Türkiye’de… Oyları İse Ceplerinde!

33 yaşındaki Saad Chouihna, Suriye’de savaş patlak vermeden önce, babasının, Halep’te tıbbi ve kozmetik kullanım için kaplar üreten, ülkenin en büyük plastik fabrikalarından birine sahip olduğunu söylerken, şimdilerde uzaktan izledikleri seçimleri işaret ediyor.

Göç İdaresi rakamlarına göre, Türkiye’de 4 milyonu aşan bir Suriyeli sığınmacı sayısı var. Bu rakam içinde, oy kullanabilecek yaşta olanlar ise ciddi bir oranda. Ancak onlar, Lübnan ya da Mısır gibi ülkelere giden Suriyelilerin kendi büyükelçiliklerinde açılan sandıkların benzer bir sürecine katılamamaktan şikâyetçi.
Ankara ve Şam arasındaki diplomatik ilişkilerin kesik olması nedeniyle seçim sandığından uzak kalanlar ise birçok nedenden dolayı oy kullanamadı. Suriye tarafı, Büyükelçiliğinin bulunduğu her ülkede oy kullanma işleminin olacağını duyurmuş, fakat Suriye’den evraksız, gayrimeşru yollarla çıkış yapanların oy kullanamayacaklarını ifade etmişti. Yapılan açıklamada, resmi yollardan çıkış yapmayan Suriyelilerin, resmi evrak ibraz edemeyeceklerinden, öncelikle Suriye’ye dönüş yapıp, burada resmi evraklarını tamamlamaları istenmişti.
-HATAY’DAN BAKIŞ!-
Dün tamamlanan seçimler için konuşan Antakya’daki bir Suriyeli, şunları söyledi:
“Gazetelerde okudum. Orada, ‘Her üç aday da, Suriye topraklarında, Suriye Hükümeti’nin onayı olmadan yer alan yabancı güçlerin ülkeyi terk etmesi gerektiğini ve Suriye Ordusu dışında her türlü silahlı grubun lağvedilmesi için gerekli adımların atılması gerektiğini savunuyor’ diyor. Ben de, bağımsız bir Suriye istiyorum, ama özgür de bir Suriye olsun. Muhalif olmanın, öldürülmek olmadığı bir Suriye olsun… Seçimler, biz olmadan bitti. Ben mi? Muhalif miyim? Bilmiyorum! Sadece, geri dönmek, kendi köyümde nefes almak ve son nefesimi de orada vermek istiyorum. Tek isteğim, bu!
Ancak istemek de yetmiyor, biliyorum. Bayram için gidenlerimiz, geride kalanların ne halde olduğunu daha iyi gördü. Geride kalanların ne denli talan edildiğini gördü. Sahip olduklarımızın sıfırlandığını gördü. Bizlere ait olanların başkalarınca sahiplenildiğini gördü. Anlayacağınız, sanki hiç yokmuşuz gibi, sıfırlanmışız! Ve sizler, bizlere ‘dönün’ diyorsunuz! Bizleri, geri döndüğümüzde bekleyen koca bir hiçlik var ve buna rağmen bizlere ‘dönün’ diyorsunuz!”
-4. DÖNEM!-
Suriye’de 10 yıldır devam eden iç savaş süresince, rejimin elindeki bölgelerde ikinci kez devlet başkanlığı seçimleri yapıldı. Seçimlere, halkın geniş katılım sağladığı gözlendi. Suriye Devlet Beşar Esad, düzenlenen seçimlerinin meşruluğunu savundu. Esad, seçimlerin, ülkenin işlerliğinin bir göstergesi olduğunu ifade etti.
Seçimlerde, oyunu eşi Esma Esad ile birlikte Şam’ın Duma ilçesinde kullanan Suriye Devlet Başkanı, Batı’nın seçimlerle ilgili eleştirilerine yönelik olarak, “Söylediklerinin değeri sıfır” ifadesini kullandı. “Suriye, pazarlamak istedikleri gibi, bir kentin diğerine, bir mezhebin diğerine karşı olduğu ya da sivil savaşta olan bir ülke değildir” diyen Esad, “Bugün, Duma’da Suriye halkının bir olduğunu kanıtlıyoruz” diye konuştu.
-İDLİB TEPKİLİ-
Hatay’a komşu Suriye kenti İdlib ise seçimlere tepkili kentlerden. Türkiye desteğindeki grupların yönettiği, isyancıların son kalesi olan ve en az 3 milyon kişinin çadır kentlerde yaşadığı İdlib’deki Suriyeliler, ‘tiyatro’ olarak değerlendirdiği seçimleri protesto etmek için sokaklardaydı.
-SONUÇLAR!-
Sonuçların en erken 28 Mayıs akşamında beklenen seçimlere, görevdeki Devlet Başkanı Beşar Esad yanı sıra iki muhalif aday da katıldı. Ancak 2000 yılından beri iktidarda olan Esad’ın yeniden seçileceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Suriye’de 2011’de başlayan iç savaşta, yaklaşık 390 bin kişi hayatını kaybetti, milyonlarca insan yaşadığı yeri terk etmek zorunda kaldı. Nüfusun yüzde 80’inden fazlası yoksulluk içinde yaşayan Suriye’de seçimler, ekonomik krizin gölgesinde yapıldı. Tamer Yazar