İskenderun Teknik Üniversitesi (İSTE) İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hilmi Coşkun, COVID-19 sürecinde bir kez daha yıldızı parlayan hafif çelik yapılara dikkat çekti.
Düşük ağırlığına kıyasla, yüksek mukavemeti ve yanmazlık özelliği, ama hepsinden öte, hızlı ve kolay montaj özelliklerine sahip çelik konstrüksiyon yapıların önemi, COVID-19 koronavirüs salgını sürecinde bir kez daha ortaya çıktı. 45 günde tamamlanmak üzere, 8 Nisan’da çalışmalarına başlanan ve çelik konstrüksiyon yöntemi ile yapılan 1000’er yatak kapasiteli Yeşilköy Atatürk Havalimanı ve Sancaktepe Salgın Hastaneleri, 25 günde neredeyse tamamlanma noktasına geldi.
Konuya ilişkin konuşan İskenderun Teknik Üniversitesi (İSTE) İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hilmi Coşkun, salgın hastanelerinin inşaatında kullanılan olan hafif çelik yapılar hakkında önemli bilgiler verdi.
Yapılarda, soğuk hadde çelik elemanların kullanımının ilk olarak ABD ve İngiltere’de, 1850’lerde savaştan dönen gaziler için “düşük maliyetli” ve “hızlı konut” yapımı amacıyla başladığını belirten Doç. Dr. Hilmi Coşkun, “Günümüzde, soğuk-hafif çelik profiller; evlerde duvar sistemlerinde, çatı makasları, yapı çerçevelerinde kullanılmaktadır. ABD, Japonya ve Batı Avrupa ülkelerinde, hafif-çelik, binalarda yaygın olarak rastlanılmaktadır. Türkiye’de ise bu yapı türü, özellikle 1999 Marmara Depremi’nden sonra ilgi çekmeye başlamıştır. Soğuk-haddelenmiş çelikler; genellikle binalarda, otomobillerde, ekipmanda, ev ve ofis mobilyalarında, servis direklerinde, depolama raflarında, tahıl silolarında, karayolu bariyerlerinde, drenaj tesislerinde ve köprülerde kullanılmaktadır. ABD’de, bina inşaatlarında kullanılan toplam çeliğin yaklaşık olarak %40’ı soğuk-hadde çeliktir. Diğer yapı malzemelerine nazaran avantajlarından dolayı, soğuk-hadde çelik önemli bir pazar payına sahiptir. Soğuk-haddelenmiş çelik, görece düşük ağırlığa sahip olup, inşaat ve nakliye sırasında kısmi kolaylıklar sağlamaktadır. Mukavemeti yüksektir, kalıp gerektirmez ve yanmaz bir malzemedir. Geri dönüştürülebilir ve tekrar kullanılabilirdir. Hızlı ve kolay montaj, kurulum imkanı verir” ifadelerini kullandı.
-DAYANIKLI-
Çeliğin, bu özellikleri nedeniyle binaların konstrüksiyonunda sıklıkla tercih edilmeye başlandığının altını çizen Doç. Dr. Hilmi Coşkun, “Çelik konstrüksiyon yapılar, depreme daha dayanıklıdır. Yapı elemanları fabrikada üretilip, beton kaide üzerinde birleştirilebilir. İstenildiği zaman sökülerek başka yerde tekrar kurulabilir. Yapısal çelik binalar, standart parçalardan oluşur ve civata-somun bağlantı yapılabilir” dedi. Tamer Yazar