Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), erken emekliliğe kapı aralayan fiili hizmet süresi zammı (yıpranma payı) uygulamasında suistimalleri önlemek amacıyla yeni bir düzenlemeye imza attı. Nisan 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek düzenlemeyle, birçok meslek için artık bu haktan faydalanabilmek belge şartına bağlanacak.
Yeni düzenlemeye göre, yıpranma payından yararlanmak isteyen işverenler, ilgili çalışanın bu kapsamdaki mesleklerde fiilen çalıştığını SGK’ya resmi evrakla ispat etmek zorunda olacak. Böylece belediye başkanından bar çalışanına, muhasebeciden benzeri pek çok meslek grubuna kadar geniş bir alanda otomatik hak tanınmasının önüne geçilecek.
98 sayfalık meslek kodları inceleniyor
SGK, 4/a sigortalılık statüsünde yer alan çalışanların meslek kodlarını sınırlı hale getirmek amacıyla sistem güncellemelerine başladı. Bu kapsamda hazırlanan 98 sayfalık meslek kodu listesi referans alınarak, yalnızca gerçekten fiili hizmet süresi zammı kapsamına giren çalışanların bu haktan faydalanabilmesi sağlanacak.
İşverenin SGK’ya sunduğu bildiriler artık otomatik kabul edilmeyecek. Bildirim sırasında belge sunulmaması halinde, sistem hata verecek ve kayıt işlemi gerçekleştirilmeyecek. Böylece sahte ya da yanıltıcı beyanların önüne geçilmesi hedefleniyor.
Fiili hizmet süresi zammı nedir?
Fiili hizmet süresi zammı, toplumda bilinen adıyla “yıpranma payı”, genellikle ağır, tehlikeli ya da insan sağlığına zarar verebilecek mesleklerde çalışanlara tanınan bir hak. Bu uygulamayla, belirli mesleklerde çalışan bireylerin prim gün sayılarına ek süreler ilave ediliyor ve bu sayede daha erken emeklilik şansı doğuyordu.
Ancak SGK, bu hakkın bazı sektörlerde istismar edildiğini tespit etti. Yeni düzenleme ile birlikte, yalnızca gerçekten ağır ve yıpratıcı işlerde çalışan kişilerin bu avantajdan faydalanmasının önü açılacak.
Sahte bildirimlere karşı net adım
SGK yetkilileri, yapılan bu düzenlemeyle işverenlerin sorumluluğunun arttığına dikkat çekerek, belge sunulmadan yapılacak yıpranma bildirilerinin geçersiz sayılacağını vurguladı. Kurum, hem kamu hem de özel sektördeki işverenlerin bu kurallara uyum sağlaması için bilgilendirme çalışmalarına da başlayacak.