Şiddetin erkek kimliğinde…

Yitip Giden Kadınlar

Ukrayna’nın Harkov şehrinde yaşadıkları evde öldürülen iki üniversite öğrencisinden Hatay-Samandağlı Buket Yıldız ve arkadaşı Zeynep Hüsünbeyi için Meclis’e bir önerge veren HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları Oruç, kadına yönelik şiddetin engellenmesi adına sorularını ilgili Bakan’a yöneltti.

Türkiye’de kadına yönelik şiddetin haritasında duran bizler, biriken, birikmeye devam eden onlarca, yüzlerce, binlerce kadın ismi arasında yürüyoruz. Her adımda başka bir hikâyede duruyor ve yitip giden bir hayatın son noktasında, ‘sıradaki’ diyoruz! Peki, Türkiye’nin şiddet haritası, 2018’de ne anlattı, biliyor muyuz?
Ukrayna’nın Harkov şehrinde yaşadıkları evde öldürülen, Hatay-Samandağlı Buket Yıldız ve arkadaşı Zeynep Hüsünbeyi için TBMM’ye taşınan Önerge’ye geçmeden, eldeki haritanın hikâyesinde duralım ve ‘şiddet’ kavramında verdiği mücadele ile bilinen Umut Vakfı’na söz verelim!
-ÖNLENEMİYOR!-
Umut Vakfı, 2015 yılından bu yana her yıl düzenli olarak “Türkiye’nin şiddet haritası”nı rapor halinde hazırlıyor. İşte o Rapor’dan bizlere yansıyanlar, söylenenler ve ülke gerçeğimiz…
“Bir yılı daha geride bıraktığımız şu günlerde, basına yansıyan haberler de gösteriyor ki, şiddet, maalesef azalmıyor artıyor. Ülkemiz, adeta bir şiddet sarmalı içerisinde ve bu şiddet, okullara kadar yayılmış durumda. 14-15 yaşındaki çocuklar, acımasızca tartışıyor ve birbirlerini öldürüyor, öğretmenlerini öldürüyor. Silahları okullara kadar sokabiliyor. Sonuç olarak da, internetten bir tıkla ulaşılabilen, önlenmeyen ve önlenemeyen silahlanma, ortalıkta umursamazca bırakılan silahlar, arabanın bagajında ya da belde taşınan silahlar, bir anda ölüm kusabiliyor.
Aslında sözü uzatmaya hiç gerek yok. Çünkü hep beraber yaşıyoruz bu şiddet haberlerini. Basına yansıyan ‘üçüncü sayfa’ haberleri, cinayetler, ülkemizin içinde bulunduğu şiddet sarmalını her gün adeta yüzümüze çarpıyor. Televizyonlarda her gün yayımlanan bazı programlar da, her gün, Türkiye’de insanların ve ilişkilerin nasıl yozlaştığını, nasıl çirkinleştiğini ortaya koyuyor, yansıtıyor bizlere. İstisnalar kaideyi bozmaz! Ama büyük bir çoğunluğu ele aldığımızda; mutluluk ve sevgiyi çocuklarımıza, gençlerimize yansıtmadığımız, onları sevip, sarmalamayı başaramadığımız için de, yaşadıklarımızın suçlusu hepimiziz! Hemen herkesin depresyonda olduğu ülkemizde, aslında insan ilişkilerinin geldiği noktaya bir bakın… Aile içi ilişkilere, komşuluk ilişkilerine, arkadaşlık ilişkilerine, işyeri ortamlarına…
Hangimiz ne kadar birbirimizi sevip sarmalıyoruz, ne kadar birbirimize yardımcı oluyoruz, ne kadar ilişkilerimizde hoşgörülüyüz, ne kadar empati yapıyoruz? Psikologlar, psikiyatristler, hep şiddetin dalga dalga yayıldığını söyler. Doğru. Evdeki, işteki, ülkedeki, kısacası her yerdeki her tür şiddet şiddeti doğurur, ki doğuruyor da… Mallar paylaşılamıyor, kardeş kardeşi öldürüyor! Çocuk anne-babayı, alacak verecek ödenmiyor diye arkadaş arkadaşı öldürüyor! Çocuklar paylaşılamıyor, aile katliamları yaşanıyor vs. vs… Velhasıl, basında yansıyan haberleri her yıl sıkı sıkıya takip edip oluşturduğumuz istatistiklere göre, 2015 yılında (ki ilk bu çalışmayı yaptığımız yıl) 2 bin 175 silahlı olay basına yansımışken, geçtiğimiz yıl, yani 2018 yılında basına 3 bin 679 olay basına yansımış bulunuyor. Yani, sonu yaralama ve öldürmeye varan silahlı şiddette son 4 yılda yüzde 69 artış dikkat çekiyor.
Geçen yıl basına yansıyan bu 3 bin 679 olayda, insanlar; tüfeklerle, tabancalarla, kesici aletlerde ki, birçoğu acımasızca 2 bin 279 kişiyi öldürdü, 3 bin 762 kişiyi de yaraladı. Bir kısmı ağır olan yaralıların ne kadarının hastanede öldüğünü belirleme şansımız yok maalesef.
Ateşli ve kesici aletlerle işlenen bu cinayetlerin bin 478’inde tüfekler, bin 429’unda (100’ün üzerinde beylik silahı olmak üzere) tabancalar, 772’sinde ise kesici aletler kullanıldı. Kesici aletlerin de yasa kapsamında olduğu göz ardı edilmemeli!”
-BAKAN’A SORULAR!-
Umut Vakfı’nın şiddet haritasında Hatay da var, İzmir de, İstanbul da, Diyarbakır da ve diğer kentler de! Hatay adına yaşanan şiddetin son adresinde ise genç bir üniversiteli var. Hatay-Samandağlı Buket Yıldız ve arkadaşı Zeynep Hüsünbeyi. Eğitim gördükleri Ukrayna’da, onları uzun zamandır taciz ettiği söylenen bir erkek tarafından öldürülen iki genç kız için beklenen sorular ise HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları Oruç tarafından önceki gün Meclis gündemine taşındı. Aslen Hataylı olan Tülay Hatimoğulları Oruç, “Ukrayna’da erkek şiddeti sonucunda kaybettiğimiz Buket ve Zeynep için, 2018 yılında erkekler tarafından öldürülen 440 kız kardeşimiz için sorularımızı Meclise ilettik” dedi ve sorularını da şu şekilde sıraladı:
-Kadın cinayetlerinin artışı raporlarla sabitken, Bakanlığınız tarafından iddia edilen ‘kadın cinayetlerini azaltmış olduğunuz görüş’ü hangi veriye dayanmaktadır?
-Her gün kadınlar erkekler tarafından katledilirken, erkek şiddeti ciddi bir artış gösterirken, bu konuyla ilgili Bakanlığınız tarafından ‘Acil Eylem Planı’ olarak uygulamaya geçirmeyi planladığınız çalışmalar var mıdır? Varsa, bu çalışmalar nelerdir? Yoksa, neden yoktur?
-Kadına yönelik şiddetin önlenmesi için, tüm toplumun çocuk yaştan başlayarak bilinçlendirilmesi üzerine Bakanlığınızca çalışmalar var mıdır?
-Medya dili ile erkek şiddetinin meşrulaştırılmasını engellemek ve cinsiyetçi dilden arındırılmasını sağlamak için Bakanlığınız tarafından yapılan çalışmalar var mıdır?
-Sanık, Buket Yıldız tarafından defalarca reddedilmesinin ardından; ısrarla genç kadını takip etmiş, taciz etmeye devam etmiştir. Tacizin, kadınların hayatlarına kast eden şiddete dönüşmesini engellemek için Bakanlığınızın çalışmaları var mıdır?
-2019 DEĞİŞİR Mİ?-
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, 2018’de yaşanan kadına şiddet olaylarına ilişkin verileri raporlaştırırken, kadın cinayetlerinin, önceki yıllara göre arttığına dikkat çekildi. Rapora göre, 2018 yılında, ulusal ve yerel gazete verilerine göre 440 kadın öldürüldü, 317 kadınsa cinsel şiddete maruz kaldı. Kadın cinayetlerinin yüzde 85’ini kocalar, sevgililer, eski eşler, ayrılmak istedikleri sevgililer işledi. 2019 yılı mı? Yaşanan şiddetin fotoğrafına Hatay ve diğer kentlerden yeni kadın isimleri eklemeyi sürdürdü. O nedenle, Hatay-Samandağlı Buket Yıldız ve arkadaşı Zeynep Hüsünbeyi’nin hunharca öldürülmeleri ile beraber TBMM gündemine taşınan sorular kadar ‘verilecek cevaplar’ da önemli! -Tamer Yazar-