Somatizasyon, bir kişi duygusal stresini fark etmekte, ifade etmekte veya yönetmekte zorlandığında, bu stresin vücutta fiziksel bir belirtiye dönüşmesi anlamına gelir.Yani kişi aslında psikolojik olarak zorlanıyordur, ama bunu “bedeni konuşarak” ifade eder.“İçsel gerginlik” → “Bedensel şikayet”e dönüşür.
Nasıl oluşur? (Psikolojik açıdan)
- Duyguların bastırılması:Kişi öfke, üzüntü, korku gibi duygularını ifade edemez veya kabul edemez.
“Kızgın değilim” der ama bedeni gerginlik, ağrı veya mide sıkıntısı şeklinde tepki verir.
- Stresin fizyolojik etkisi:Uzun süreli stres, sinir sistemi ve hormon dengesini etkiler. Bu da baş ağrısı, mide sorunları, kas ağrıları gibi fiziksel sonuçlar doğurur.
- Duygusal farkındalık eksikliği:Kişi duygularını tanımlamakta zorlanır, bu yüzden vücut duyguların dili haline gelir.
- Öğrenilmiş ifade biçimi:Bazı kişiler çocuklukta “bedensel rahatsızlık gösterirsem ilgi görürüm” gibi bir öğrenme yaşayabilir. Bu da bedensel belirtileri bilinçdışı bir iletişim haline getirebilir.
- Kültürel ve ailevi etkenler:
Bazı kültürlerde “duygusal acı” dile getirmek ayıp veya zayıflık olarak görülür. Bu da kişinin duygularını bedensel yolla göstermesine neden olur.
Sık görülen somatizasyon belirtileri:
- Sürekli yorgunluk hissi
- Baş, sırt veya karın ağrıları
- Mide bulantısı, gaz, sindirim sorunları
- Nefes darlığı hissi
- Göğüs ağrısı (ama kalple ilgili bir neden bulunmaz)
- Ellerde titreme veya uyuşma
Somatizasyon, duygusal acıların bedensel dile çevrilmesidir.“Ruhun dili konuşamadığında, beden konuşur.”
YORUMLAR