Suriye Ordusu’nun İdlib’de bulunduğu ifade edilen İşid, Nusra ve El Kaide’ye yönelik operasyonlarına işaret eden Yarayıcı, “Suriye’deki terör örgütüne yönelik müdahale bizim Dışişleri Bakanlığımızı neden rahatsız ediyor?” dedi.
Meclis Genel Kurulu’nda gündem dışı söz alan ve İdlib’de yaşananlara işaret ederek Astana sürecine dair konuşan, CHP Hatay Milletvekili Hilmi Yarayıcı, Rusya ve İran’ın Ankara Büyükelçilerinin Suriye Ordusu’nun İdlib’deki saldırılarından duyulan rahatsızlık nedeniyle Dışişleri Bakanlığı’na çağırılmasını hatırlattı.
Yarayıcı, Ankara’nın bu hamlesi ile başlayan sürece dair şu tespiti paylaştı:
“Suriye Ordusu’nun İdlib’e yönelik operasyonlarından rahatsız olan iktidar, İran ve Rusya Büyükelçilerini Bakanlığa çağırarak nota verdi ve Astana sürecinde, İdlib’in ‘çatışmasızlık’ bölgesi olarak ilan edildiğini hatırlattı. Ancak, Birleşmiş Milletlerin de terör örgütü ilan ettiği İşid, Nusra ve El Kaide bağlantılı örgütler Astana Süreci’ne taraf olmadığı gibi, bu süreci tanımadıklarını da tüm dünyaya ilan etmişti. Bu durumda, Suriye’deki terör örgütüne yönelik müdahale bizim Dışişleri Bakanlığımızı neden rahatsız ediyor? Ve bugün öğreniyoruz ki, Rusya, Türkiye’den ‘garantörlüğün gereği’ olarak terör örgütlerinin saldırılarının engellenmesini istemiş. Astana’da Türkiye’ye biçilen rolün ‘teröristlerin garantörlüğü olması’ zaten başlı başına bir utanç vesilesi iken bu talebe vesile olan iktidar, ulusal onurumuz bir kez daha ayaklar altına almıştır.”
-ASTANA KARARLARI-
Suriye ile ilgili görüşmeler, şu ana kadar BM nezdinde, başta Cenevre olmak üzere Avrupa kentlerinde yapıldı. Cenevre sürecinin yeniden canlandırılmaya çalışıldığı bir dönemde, Türkiye ile Rusya’nın, Astana’da Suriye hükümeti ile muhalefetini bir araya getirmesi, sahadaki değişen durumun da bir yansıması olarak görülüyor. Peki, Hilmi Yarayıcı’nın Meclis’te dile getirdiği Astana Süreci’nde alınan kararlar neydi?
Kazakistan’ın başkenti Astana’da Rusya, Türkiye ve İran’ın garantörlüğünde düzenlenen Suriye barış görüşmeleri sonucunda üç ülkenin kabul ettiği ortak bir bildiri açıklandı. Kazakistan Dışişleri Bakanı Kayrat Abdrahmanov tarafından okunan bildiri metnine göre, Rusya, Türkiye ve İran Suriye’deki ateşkesin denetlenmesi için üçlü bir mekanizma kurmaya karar verdi. Dünyaya duyurulan ortak belgede Türkiye, İran ve Rusya, Suriye’deki iç savaşın askeri çözümle bitmeyeceği konusunda mutabık kaldığı belirtildi.
Üç garantör ülke, şiddet düzeyinin düşürülmesi, hızlı bir şekilde insani yardımın iletilmesi ve BMGK kararı doğrultusunda müzakerelerin başlaması konusunda uzlaştı. BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 numaralı kararındaki adımların uygulanması için Suriye’deki siyasi süreci desteklemeleri çağrısı yapıldı.
Rusya, Türkiye ve İran’ın, silahlı muhalif grupların Cenevre görüşmelerine katılma istediğini desteklediği belirtilen açıklamada, üç garantör ülkenin Suriye’deki silahlı muhaliflerin terörist gruplardan ayrılmasının gerekli olduğu kaydedildi.
Mutabakat, üç ülkenin ortak bir mekanizma kurarak, sahadaki ateşkes ortamını izleme ve uygulanmasını sağlamasını öngörüyor. -Tamer Yazar-