‘Suriyelilerin dönüşlerini sağlayacak üç aşamalı plan’ açıklamasında bulunan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, “Bayram ziyareti, ticaret veya çeşitli nedenlerle ülkelerine giden Suriyelilerin Türkiye’ye dönüşlerine, mevcut kanunlara uygun olarak izin verilmeyecek” değerlendirmesi yaptı. Çalıştay’a, CHP Hatay Milletvekili Serkan Topal da destek verdi.
Partisinin, Ankara’nın Yenimahalle ilçesindeki Nazım Hikmet Kongre ve Sanat Merkezi’nde düzenlediği “Suriyeli Sığınmacıların Ülkelerine Dönüş Çalıştayı”nda konuşan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, oldukça dikkati çeken bir yol haritası ortaya koydu. Akşener, Hatay ve Kilis gibi, oldukça kalabalık bir Suriyeli sığınmacı nüfusu barındıran kentlerin de yakından izlediği konuşmasını, “Suriyelilerin evlerine geri dönüşlerini sağlayacak üç aşamalı plan” başlığında gerçekleştirdi.
CHP Hatay Milletvekili Serkan Topal’ın da en ön sıradan takip ettiği Çalıştay’a ilgi yoğun oldu. Topal, Çalıştay’a ve ortaya konan önerilere dair verdiği mesajında, “Cumhuriyet Halk Partisi adına, İYİ Parti’nin düzenlemiş olduğu, ‘Suriyeli Sığınmacıların Ülkelerine Dönüş Çalıştayı’na katıldım. Başta İYİ Parti Genel Başkanı Sayın Meral Akşener olmak üzere, Çalıştay’da emeği 
-YOL HARİTASI!-
3 aşamadan oluşan planı için konuşan Akşener, “Planın ilk aşaması, kalıcı bir çözüm için gereken adımların atılabilmesi için ihtiyaç duyulacak hazırlık dönemini tanımlıyor” derken, bu kısımda izlenmesi gerekenleri şöyle sıraladı:
Bu dönemde:
1. “Açık Kapı Politikası” uygulamasına son verilecek.
2. Geçici Koruma Altındaki Suriyelilere, vatandaşlık verilmeyeceği ilân edilecek.
3. Suriye yönetimi ile aracısız resmi görüşmeler daha fazla gecikmeden başlatılacak.
4. Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin sahip olduğu ruhsatsız işyerleri kapatılacak, ruhsatlı olan ticari kuruluşlar ise denetlenecek. Denetimlerde bulunacak kaçak mallara el konulacak, ayrıca bunların ülkemize girişlerinin önlenmesi için gerekli tedbirler hızlı bir biçimde alınacak.
5. Haksız rekabeti önlemek için Geçici Koruma Altındaki Yabancı İşletmecileri kapsayacak bir geçici mükellefiyet kanunu çıkartılarak; çalışanlardan sigorta katkı payı alınıp, vergi kesintisi yapılacak.
6. Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin veri tabanında kayıtlı bulunan bilgilerinin doğruluğu teyit edilecek; varsa eksikliklerin giderilmesi için gerekli adımlar atılacak.Güney illerimizden 
7. Bayram ziyareti, ticaret veya çeşitli nedenlerle ülkelerine giden Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye’ye dönüşlerine, mevcut kanunlara uygun olarak izin verilmeyecek.
8. Suç işleyen Geçici Koruma Altındaki Suriyeliler, yasalarımızın öngördüğü cezaları çektikten sonra, yine yasalarımız uyarınca sınır dışı edilecek ve Türkiye’ye tekrar kabul edilmeyecek.”
-İKİNCİ AŞAMA!-
Paylaştığı yol haritasının ikinci aşaması için, “Hazırlık aşamasını tamamlanıp, Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerle ilgili durumu kontrol altına aldıktan sonra, planın ikinci aşamasıyla eve dönüş sürecini başlatacağız” diyen Meral Akşener, bu kısımda izlenmesi gerekenleri de şöyle sıraladı:
1. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından, geri dönüş sürecine paydaş olabilecek Kamu Kurum ve Kuruluşları ile eş güdüm sağlanarak, “Geri Dönüş Strateji ve Eylem Planı” ivedilikle hazırlanacak.
2. Şam hükümeti ile ortaklaşa kurulacak bir komisyon aracılığıyla, Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin Türkiye’ye göç etmeden önce yaşadıkları evlerine, köy, kasaba veya şehirlere geri 
3. Türk, Rus ve İran Dış İşleri Bakanlarının 31 Ekim 2019 tarihinde Cenevre’de yapmış oldukları üçlü açıklamada öngörüldüğü üzere, çatışmaların sona erdiği yerleşim yerlerinden Türkiye’ye gelen Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin vatanlarına geri dönmeleri için, Geçici Koruma Yönetmeliği’nin 11. maddesi gereği bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkartılarak, süreç başlatılacak.
4. Geçici Koruma Altındaki iki milyon Suriyeli için 53 milyar Euro büyüklüğünde bir yatırımla güvenli bölgede kurulması planlanan, 60 ilçe, 280 köy projesinden hemem vazgeçilecek, Suriye vatandaşları için yapılacak villaların faturasının, kendisi kirada oturan vergi mükellefi Türk vatandaşlarının omuzlarına bindirilmesine engel olunacak.
5. Ülkemizde herhangi bir kaydı olmayan Suriyeliler için 3 aşamalı bir “Sınır dışı Prosedürü” hazırlanacak.
6. Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin vatanlarına geri dönüş süreci ve bu süreçte kendilerinin atması gereken adımlar, kamu spotları ve çeşitli iletişim uygulamaları ile duyurularak sürecin pürüzsüz işlemesi sağlanacak.
7. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 96. maddesi uyarınca Göç İdaresi Genel 
8. Belediyelerde yapılması beklenen geri dönüş başvuruları ile devamında başlayacak yolculuk işlemleri için yapılması gerekenlerin tarif edildiği bir süreç çalışması yapılacak, belediyelerde bu işler için görevlendirilecek personele gerekli eğitimlerin verilmesi Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından sağlanacak.
-SON AŞAMA!-
Konuşmasında, “Planın üçüncü ve son aşamasında ise, geçici koruma altındaki Suriyelilerin geri dönüş sürecinin kalıcı ve sürdürülebilir olabilmesi için atılacak tamamlayıcı nitelikteki adımlara odaklanacağız” diyen İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, final aşamasını şöyle netleştirdi:
1. Geri dönüş süreci ile ilgilenecek bir Birim kurularak, doğrudan Belediyelere yapılacak başvuruların tek merkezden izlenebilmesi ve gerekebilecek önlemlerin doğru zamanda alınabilmesi amacıyla Göç İdaresi Genel Müdürlüğü ile eşgüdüm sağlanacak.
2. Belediyelere yapılacak geri dönüş başvuruları üzerine yolculuk işlemlerinin tarif edileceği bir süreç çalışması başlatılacak ve Belediyelerde bu amaçla ayrıca oluşturulacak birimlerdeki 
3. Sürecin sağlıklı işletilebilmesi amacıyla Belediyelerce ilgili birimlere ihtiyaç duyulacak sayıda personel görevlendirmesi yapılacak.
4. Belediyelerin yürüttüğü, ancak İçişleri Bakanlığı talimatı ile engellenen, Geçici Koruma Altındaki Suriyelilerin iş yerlerini denetleme çalışmaları yeniden başlatılıp, belediyeler arasında bu konudaki farklı uygulamalar giderilecek. Böylece, ticari faaliyet-lerde Türk esnafı aleyhine oluşan haksız rekabetin önüne geçilecek.
5. Merkezî olarak hazırlanacak “Geri Dönüş Eylem Planında” belirlenecek önlemlerin, eksiksiz uygulanması ve uygulamaların düzenli bir biçimde denetlenmesi sağlanacak.
Akşener, sunumu ardından da, “İYİ Parti olarak, herkesin kendi vatanında mutlu olduğuna inanıyoruz” dedi. Şimdi gözler, Hatay’dan Şanlıurfa ve Kilis’e uzanan kalabalık sığınmacı hattında, ortaya konanların pratiğe geçirilip geçirilmeyeceğinde. -Tamer Yazar-