Uygulama İl Müdürlüğü’nden
Son aylarda, enflasyon ve faiz oranlarında gerilemeye karşın marketlerde özellikle sebze-meyve fiyatlarında düşüş olmadığı, hatta bu ürünlerin fiyatlarında ciddi artış yaşandığı iddialarının yer aldığı ‘başvurular’ üzerine hareket geçen Ticaret Bakanlığı’nın talimatı, Hatay Valiliği üzerinden Ticaret İl Müdürlüğü’ne ulaştı.
Marketlerdeki “aşırı fiyat” uygulamalarına yönelik şikayetler üzerine harekete geçen Ticaret Bakanlığı’nın devreye girmesiyle beraber, süreç, yerini ‘il bazlı’ kontrollere bırakıyor. Ülke genelinde, sebze ve meyve fiyatlarında yaşanan yüksek oranlar ise, Antakya’nın da çok uzun zamandır gündeminde olan ‘Hal Yasası’ ile ilgili çalışmaları bu anlamda hızlandırıyor.
-İL BAZLI-
81 İl Valiliği kanalıyla Ticaret İl Müdürlüklerine Ticaret Bakanlığı tarafından gönderilen talimatta, Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelikte, girdi maliyeti ve döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen ‘bu durumlardan etkileniyormuş gibi hareket ederek’ tüketiciye sunulan mal veya hizmetin satış fiyatında haklı bir gerekçe 
Bu çerçevede, söz konusu yetki kapsamında, Ticaret Müdürlüklerince; marketler, pazar yerleri ve toptancı hallerinde meyve-sebze fiyatlarını gösteren her türlü reklam ve tanıtım materyali, ürünlerin 1 Ocak 2019’dan incelemenin yapılacağı tarihi kapsayacak dönemdeki alış ve satış fiyatlarını içerecek şekilde hazırlanacak bilgi ve belgeler, müstahsil makbuzu ve alım satım faturalarındaki fiyat ve miktar bilgileri ile Hal Kayıt Sistemi’ne beyan edilen fiyat ve miktar bilgileri temel alınarak, ilgili defterdarlık, belediye ve hal müdürlükleri yetkilileriyle de işbirliğiyle denetim ve inceleme yapılması istendi. Aykırılık tespiti halinde, ilgili firmanın savunmasını içerecek şekilde tespit tutanağı tutularak, ortak çalışma yürüten Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü ile İç Ticaret Genel Müdürlüğü’ne gönderilmesi talep edildi.
-VATANDAŞ TAKİPTE-
Öte yandan, Haksız fiyat artışlarını tespit etmeye yönelik faaliyetlerini sürdüren Ticaret Bakanlığı’nın Haksız Fiyat Artışı (HFA) Mobil uygulaması ise vatandaşı da Bakanlık destekli denetim mekanizmasına dahil ediyor.
Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü’nce Kasım ayında devreye alınan HFA Mobil uygulama-sıyla, tüketiciler, haksız fiyat artışına konu ürünün fotoğrafını çekerek sisteme yükleye-bildiği gibi, ürünle ilgili firmanın özelliklerini ve bu firmaya yönelik şikayetini ilgili birime daha kolay ve hızlı bildirebi-liyor.
Daha önce bizzat İl Müdürlüklerine giderek alınabilen başvurular, bu sistem üzerinden çok kısa bir süre içerisinde Türkiye’nin her yerinden Ticaret Bakanlığı’na aktarılabiliyor. Hatay ve diğer illerdeki vatandaşların yoğun ilgi gösterdiği mobil uygulama 23 Ocak itibarıyla yaklaşık 56 bin kullanıcı tarafından indirilirken, uygulama üzerinden tüketicilerden bugüne kadar 7 bin 348 başvuru geldi.
ALO 175 Tüketici Danışma Hattı’ndan oluşturulan HFA bildirimleri ile mobil uygulama üzerinden toplamda 14 bin 471 şikayet kaydedildi. Başvuruların yaklaşık yüzde 55’ini gıda ürünlerindeki fiyat artışlarına ilişkin bildirimler oluştururken, bu ürünleri yüzde 10 ile temizlik, yüzde 9 ile bebek ürünleri takip etti.
Mobil uygulama üzerinden yapılan başvuruların illere göre dağılımı incelendiğinde en çok başvurunun 2 bin 423 ile İstanbul’dan, 885 ile Ankara’dan, 358 ile İzmir’den, 320 ile Bursa’dan, 265 ile Kocaeli’den geldiği tespit edildi. -Tamer Yazar-AA-