CHP Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara, Türkiye’nin atık ithalatında dünya lideri olduğunu belirterek, bu durumun çevresel ve ekonomik risklerini gündeme taşıdı.
“Türkiye, 2024’te 12 milyon ton atık ithal etti”
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Hatay Milletvekili ve TBMM Çevre Komisyonu Üyesi Nermin Yıldırım Kara, Türkiye’nin son yıllarda hızla artan atık ithalatına dair çarpıcı veriler paylaştı. Kara, sadece 2018 ile 2022 yılları arasında ülkeye 2 milyon ton çöp ithal edildiğini belirterek, bu tablonun giderek ağırlaştığını söyledi.
Kara, Eurostat (Avrupa İstatistik Ofisi) verilerine dayanarak, Türkiye’nin 2024 yılında 12 milyon 254 bin ton atık ithal ettiğini ve bu rakamla dünya genelinde açık ara en fazla atık alan ülke konumunda olduğunu ifade etti. Türkiye’yi sırasıyla Birleşik Krallık (3 milyon 860 bin ton) ve Hindistan (3 milyon 112 bin ton) takip etti.
“Dünyanın sıfır atık hedefi var, biz çöp ithal ediyoruz”
Küresel çapta ülkelerin sıfır atık hedefleri doğrultusunda mücadele yürüttüğünü vurgulayan Kara, “Dünya geri dönüşüm ve çevre dostu politikaları hayata geçirmeye çalışırken, Türkiye hâlâ Avrupa’nın çöpünü ithal etmeye devam ediyor” dedi. Kara, son 10 yılda Türkiye’nin atık ithalatındaki artışın yüzde 81 olduğunu, buna karşın Hindistan’da bu oranın yüzde 126, İngiltere’de ise yüzde 25 seviyesinde olduğunu dile getirdi.
“Plastik atık ithalatı, dışa bağımlılığı artırıyor”
Atık ithalatının, hükümet tarafından “geri dönüşüm tesislerinin hammadde ihtiyacı” gerekçesiyle savunulduğunu söyleyen Kara, özellikle plastik atıklara dikkat çekti. Türkiye’ye getirilen plastik atıkların büyük çoğunluğunu yüksek ve düşük yoğunluklu polietilen maddeler oluşturduğunu kaydeden Kara, bu maddelerin ambalaj, boru, lastik ve kauçuk üretiminde kullanıldığını aktardı.
Ancak Kara, sanayi üretimini artırma amacıyla yapılan bu ithalatın başka bir boyutunu da gözler önüne serdi: “Bu tür ithalat politikaları, çevresel risklerin yanı sıra ülkenin dışa bağımlılığını da artırıyor.”
“Elimizde sağlıklı bir veri yok”
Plastik atıkların çoğunlukla İngiltere ve Almanya gibi Avrupa’nın en büyük atık üreticilerinden geldiğini belirten Kara, sadece plastik değil, diğer türdeki atıkların da ithalatının yapıldığını vurguladı. 2022 yılında Türkiye’nin toplam atık ithalatının 12 milyon ton olduğunu anımsatan Kara, bu atıkların önemli bir kısmının demir-çelik endüstrisine ait hurdalardan oluştuğunu söyledi.
Ancak burada da büyük bir eksiklik olduğuna işaret eden Kara, “Bu hurda ve metallerin ne kadarının üretimde kullanıldığı, ne kadarının atık sahalarında depolandığına dair elimizde güvenilir ve şeffaf bir veri tabanı ne yazık ki bulunmuyor” diye konuştu.
Nermin Yıldırım Kara, çevre ve halk sağlığı açısından ciddi riskler barındıran atık ithalatı politikasının gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Kara, hükümete şeffaflık çağrısı yaparak, ithalat verilerinin kamuoyu ile paylaşılmasını ve yerli geri dönüşüm politikalarının güçlendirilmesini talep etti.