Rusya ile Ukrayna arasında süregelen savaşın diplomatik çözümü için umutlar bir kez daha İstanbul’a taşındı. Daha önce Dolmabahçe’de yapılan ve esir takasıyla sonuçlanan ilk görüşmenin ardından, bugün Çırağan Sarayı’nda kritik bir ikinci buluşma gerçekleşti. Heyetler, saat 13.00 sularında toplantı salonunda yerini aldı.
Görüşmelerin yapılacağı Çırağan Sarayı sabahın erken saatlerinden itibaren yoğun güvenlik önlemleriyle çevrelendi. Yerli ve yabancı basın mensupları, gelişmeleri anbean takip etti. Rus ve Ukrayna heyetleri, öğle saatlerine doğru peş peşe saraya giriş yaptı.
“Zirvenin lideri Hakan Fidan”
Toplantıya Dışişleri Bakanı Hakan Fidan başkanlık ediyor. Diplomatik kaynaklara göre, görüşmelere Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın da katılım sağladı. Fidan’ın son haftalarda hem Kiev hem de Moskova ile gerçekleştirdiği temaslar, bu zirvenin zeminini oluşturdu.
“Ukrayna heyeti İstanbul’a erken saatlerde geldi”
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü George Tykhyi, heyetin sabah erken saatlerde İstanbul’a ulaştığını duyurdu. Heyette, Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlığında önemli isimler yer aldı. İstanbul’daki zirve öncesi Ukraynalı temsilciler, Almanya, İtalya ve İngiltere yetkilileriyle koordinasyon görüşmeleri yaptı.
“Rusya çözüm önerilerini teslim aldı”
Vladimir Medinskiy, görüşmelere başkanlık eden Rus heyetinin lideri olarak Ukrayna’nın sunduğu çözüm önerilerini teslim aldıklarını açıkladı. Önerilerin hem Ukraynaca hem de İngilizce sunulmuş olması dikkat çekerken, Medinskiy bunun bir sorun teşkil etmediğini belirtti.
Zirve öncesinde tansiyonu yükselten gelişme ise Ukrayna’nın gerçekleştirdiği büyük çaplı bir İHA saldırısı oldu. Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) tarafından organize edilen “Örümcek Ağı Harekatı” ile Rusya’nın iç bölgelerindeki hava üsleri hedef alındı. Ukrayna medyasına göre, 40’tan fazla bombardıman uçağı vuruldu ve saldırılar FPV tipi dronlarla gerçekleştirildi.
“Milyarlarca dolarlık zarar ve stratejik kayıplar”
SBU kaynakları, operasyonun 1,5 yıl süren bir hazırlığın sonucu olduğunu ve Rusya’ya yaklaşık 7 milyar dolarlık zarar verildiğini iddia etti. Özellikle stratejik füze taşıyan uçakların yüzde 34’ünün etkisiz hale getirildiği öne sürüldü.
Rusya Savunma Bakanlığı, saldırıyı “terör eylemi” olarak nitelendirirken, Murmansk ve Irkutsk bölgelerinde birkaç uçağın yandığını açıkladı. Can kaybı yaşanmadığı belirtilirken, olayla bağlantılı kişilerin gözaltına alındığı bildirildi. Irkutsk Valisi Igor Kobzev, saldırıların kamyonlardan havalanan İHA’larla yapıldığını doğruladı.
“Zelenski: İstanbul’da pozisyonumuz net”
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, İstanbul’daki görüşmelere ilişkin sosyal medya üzerinden açıklamada bulundu. “Tutumumuzu açıkça ortaya koyduk,” diyen Zelenski, heyetlerine güven duyduğunu ifade etti.
İkinci turun sinyalleri, geçtiğimiz hafta Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov tarafından verilmişti. Peskov, müzakerelerin verimli geçebilmesi için heyetler arası temasların sonuç odaklı olması gerektiğini vurgulamıştı.
“İlk turda ne yaşanmıştı?”
16 Mayıs’ta Dolmabahçe’de yapılan ilk görüşmede, taraflar “1000’e 1000” esir takası konusunda anlaşmaya varmış ve bu takas 25 Mayıs’ta başarılı şekilde gerçekleşmişti. Görüşmelerde olası ateşkes koşulları da ele alınmıştı.
“Türkiye’nin arabuluculuk rolü büyüyor”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, geçtiğimiz hafta hem Moskova’da Putin hem de Kiev’de yetkililer ile kritik temaslarda bulunmuştu. Fidan, bu görüşmelerde Türkiye’nin barış için sunduğu diplomatik katkıyı vurgularken, Lavrov da Ankara’nın girişimlerine övgüyle yaklaşmıştı.