Almanya’da görev süresi sona eren koalisyon hükümeti, Türkiye’ye savaş uçağı satışını, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması gerekçesiyle durdurdu. Alman hükümeti bu adımı, “Türk demokrasisine müdahale” olarak yorumladı.
Almanya’nın savaş uçağı satışı İmamoğlu davasına takıldı
Almanya’da görevini devretmeye hazırlanan Sosyal Demokrat Parti – Yeşiller koalisyonu, Türkiye’ye Eurofighter savaş uçağı satışı sürecini askıya aldı. Gerekçe olarak, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması gösterildi. Alman hükümet kaynakları, bu kararı, Türkiye’deki demokratik değerlere yönelik bir duruş olarak nitelendirdi.
Eurofighter savaş uçaklarını kim üretiyor?
Almanya, İtalya, İspanya ve Birleşik Krallık’tan oluşan konsorsiyum tarafından geliştirilen Eurofighter Typhoon savaş uçakları, Avrupa’nın en gelişmiş hava gücü projelerinden biri olarak biliniyor. Türkiye’nin bu uçaklara olan ilgisi, yıllardır süren savunma sanayi iş birliğinin önemli bir parçası olarak öne çıkıyor.
Almanya Türkiye’ye satış için ne zaman onay verdi?
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, 19 Ekim 2024’te gerçekleştirdiği Türkiye ziyareti sırasında, savaş uçağı satış sürecinin başlatılması için gerekli ilk adımın atıldığını duyurmuştu. Ancak, sürecin ilerleyebilmesi için Almanya Federal Meclisi’nin ve koalisyon ortaklarının onayı gerekiyordu.
İmamoğlu’nun tutuklanması Almanya’da nasıl yankı buldu?
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, 19 Mart’ta gözaltına alındıktan sonra 23 Mart’ta “yolsuzluk” suçlamasıyla tutuklanmıştı. Almanya’da bu gelişme büyük tepkiyle karşılandı. Alman hükümeti, İmamoğlu’nun tutuklanmasını, “Türk demokrasisine doğrudan bir müdahale” olarak değerlendirdi.
Silah satışında siyasi tutum belirleyici oldu mu?
Almanya’nın önde gelen gazetelerinden Handelsblatt’a göre, Alman hükümeti İmamoğlu meselesi sebebiyle Türkiye’ye silah ihracatını durdurma kararı aldı. Haberde, hükümet çevrelerinin bu durumu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın muhalefeti baskı altına almasına karşı bir tepki olarak değerlendirdiği aktarıldı.
Hristiyan Birlik Partileri nasıl bir tavır içinde?
Muhalefetteki Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ise mevcut hükümetin aksine, Türkiye’ye yapılacak satış konusunda daha ılımlı bir yaklaşım sergiliyor. Parti yetkilileri, Eurofighter konsorsiyumundaki ülkelerin çıkarlarının korunması gerektiğini savunarak, stratejik ortaklıkların siyasi gelişmelere feda edilmemesi gerektiğini öne sürüyor.
Türkiye-Almanya ilişkileri nasıl etkilenir?
Uzmanlar, Almanya’nın bu tutumunun, sadece savaş uçağı satışını değil, iki ülke arasındaki diplomatik ve ekonomik ilişkileri de etkileyebileceği görüşünde. Türkiye’nin Eurofighter’a alternatif arayışına girmesi ya da Avrupa ile savunma sanayi iş birliklerini gözden geçirmesi bekleniyor.
Satış süreci tamamen iptal edilebilir mi?
Koalisyon ortaklarının geri adım atmaması durumunda, Eurofighter satışı tamamen iptal edilebilir. Ancak yeni hükümetin başına geçmesi beklenen Friedrich Merz liderliğindeki Hristiyan Birlik’in bu kararı yeniden gündeme taşıması olası.